Bestuurs­rap­portage I -2024 (Burap I- 2024)

In de weken tussen het uitkomen van deze bestuursrapportage (Burap) en dit debat is er veel veranderd. De landelijke politiek heeft niet stil gezeten, en er is een onderhandelakkoord dat niet onder stoelen of banken schuift dat de coalitie niet van plan is om de meest kwetsbaren te beschermen. Mensen die tot minderheidsgroepen behoren, maar vooral ook dieren, natuur en milieu krijgen niet de bescherming die ze verdienen en nodig hebben.

De vorige keren dat mijn fractie in deze zaal vroeg hoe we de natuur en het water gaan beschermen, kregen we vaak te horen dat er rijksgelden moesten komen. En nu? Wat gaan we doen nu we weten dat die rijksgelden er niet gaan komen? Wie gaat er betalen, wij, of de onschuldige dieren?

Daarbij komt dat twee dagen geleden de kranten nog kopten dat Nederland voorloper is op het gebied van biodiversiteitsverlies. Ons eigen stoplicht op biodiversiteitsbehoud staat op oranje, met dezelfde uitleg als de vorige Burap en die daarvoor. Kan de gedeputeerde hier meer uitleg over geven? Wanneer zijn we klaar met wachten op de “transities naar een duurzame landbouw en energievoorziening en naar een natuurinclusieve samenleving”? En wat als die niet genoeg effect sorteren? Wat gaan we dan doen voor onze biodiversiteit? Zeker nu het potje voor het BPLG door de landelijke overheid geschrapt gaat worden.

Dat de biodiversiteit verder onder druk komt te staan door de gangbare landbouwpraktijken is al heel lang bekend. Mest is slecht voor het water, landbouwgif is slecht voor insecten. In de Burap is ook te lezen dat 5% van de Brabanders zich zorgen maken om hun gezondheid vanwege de aanwezigheid van veehouderijen in de buurt. Helaas is dit terecht. Stikstof, fijnstof, stank en ziektes zijn een bedreiging voor de gezondheid van een heleboel Brabanders, vooral in het landelijk gebied. Ook hiervoor is een omschakeling naar natuur inclusieve en het liefst zelfs biologische landbouw noodzakelijk. Daarom is het ook heel jammer dat het stoplicht voor natuurinclusieve landbouw ook op oranje staat. Het is ook treurig dat we weten dat we echt meer biologische landbouw nodig hebben, voor de dieren, het milieu en onze eigen gezondheid, maar dat we ook achter lopen op de minimale doelstelling die we daarvoor hebben. Kan de gedeputeerde vertellen wat hij gaat doen om deze transitie te versnellen?

De meeste rode bolletjes zijn nog steeds te zien bij het hoofdstuk water en bodem. Dat is zorgwekkend, omdat water voor ons allemaal van levensbelang is. Het was al langer onduidelijk of we alle doelen van de kaderrichtlijn water zouden gaan halen. Maar ook hiervoor geldt dat dit verder weg is dan ooit nu we minder kunnen verwachten van het Rijk. In oktober, bij de bespreking van de vorige Burap waarschuwde ik ook al dat als we de Europese doelen niet gaan halen, we waarschijnlijk eenzelfde soort slot in onze provincie krijgen als we nu vanwege stikstof hebben. De rechter zal oordelen dat we niet voldoende doen om ons water te beschermen en verschillende activiteiten zullen niet meer mogelijk zijn. De gedeputeerde zei hier toen op, en ik citeer: “Het in beeld brengen van wat als het niet lukt voor 2027 en wat daar de consequenties voor zijn, dat komt dan vanzelf terug, maar we kunnen daar natuurlijk nu nog niks op zeggen”. Ik zou de gedeputeerde aanraden om hier alvast voorbereidingen voor te gaan treffen, want 2027 staat al bijna voor de deur en er is weinig verbetering in zicht.