Vragen over water­winning Evides moni­toring covenant 'Winning Brabantse Wal'


Indiendatum: jun. 2013

Schriftelijke vragen waterwinning Evides monitoring covenant 'Winning Brabantse Wal'.


Geacht college,

Op 10 november 2009 zijn twee convenanten getekend om, vooruitlopend op het definitieve Natura 2000 beheerplan Brabantse Wal, de verdroging op de Brabantse Wal te bestrijden en de waterkwaliteit, met name in De Groote Meer, te verbeteren. Een van de afspraken in het convenant 'Winning Evides Brabantse Wal' luidt als volgt: 'Evides zal, te beginnen in het najaar van 2009, de winningen (op jaarniveau) terugbrengen met 2 Mm3/jr'. De Provincie Noord-Brabant heeft op 21 februari 2013 de Najaarsrapportage van 2012- 'Monitoring Convenant Brabantse Wal 2010-2012' bekend gemaakt. Dit heeft bij ons de volgende vragen opgeroepen.

1. Hoeveel water pompt Evides momenteel op uit de Brabantse wal en welke reductie is er tot nu toe bereikt?

In de omgeving van de Groote Meer wordt de afgelopen jaren een 'nattere situatie waargenomen' dan voorheen. Deze situatie is het gevolg van een combinatie van factoren, waaronder neerslag, reducties van grondwateronttrekkingen en de uitvoering van lokale maatregelen, zoals geschetst in het Monitoring Convenant Brabantse Wal 2010-2012. Met andere woorden, de huidige situatie is verbeterd mede dankzij de reductie van de grondwateronttrekkingen.

2. Kan Evides mede aansprakelijk gesteld worden voor de verdrogingproblematiek, nu de vermindering van grondwateronttrekking een duidelijk effect laat zien? Zo ja, wat zijn de gevolgen en consequenties voor Evides? Zo nee, waarom niet?

Omdat De Groote Meer volgens de monitoring van nature grotendeels bestaat uit water afkomstig van neerslag en lokaal grondwater, is het water zwak zuur, nauwelijks gebufferd en zeer voedselarm. De systeemanalyse geeft echter aan dat De Groote Meer voor 75% afhankelijk is geworden van de toestroom vanuit de Steertse Heide (zie waterblaasberekeningen).

3. Klopt het dat de toevoer van nutriënten uit de Steertse Heide zorgt voor eutrofiëringsproblemen in De Groote Meer? Zo ja, welke gevolgen heeft dat wat betreft natuurschade? Zo nee, waarom niet?

4. Indien er schade is, kan Evides mede aansprakelijk worden gesteld voor de schade, aangezien De Groote Meer beschermd is en de status van beschermd Vogel- en Habitatrichtlijngebied heeft (Natura 2000 gebied)? Zo ja, wat zijn de gevolgen en consequenties voor Evides? Zo nee, waarom niet?

In het monitoringsrapport wordt geadviseerd om de toevoer van water naar De Groote Meer te verbeteren door het water te zuiveren.

5. Als er plannen zijn voor zuivering, kunt u een indicatie geven wanneer deze zuivering zal aanvangen?

6. Op welke wijze gaat het water gezuiverd worden? En wie betaalt de kosten voor het zuiveren van het water?

7. Voldoet de waterkwaliteit na het zuiveren aan de benodigde eisen van zwak zuur, nauwelijks gebufferd en zeer voedselarm?

Door gebrek aan gedetailleerde informatie over de ondergrond worden in de hydrologische berekeningen van de Brabantse Wal vaak vereenvoudigde concepten toegepast. Een objectieve vaststelling van het effect van een reductie van waterwinning op het peil van De Groote Meer blijkt met behulp van de huidige gegevens en technieken op dit moment niet mogelijk.
Een doelstelling van de beide convenanten is om de verdrogingproblematiek aan te pakken en voor 2015 te minste 'sense of urgency'-doelstellingen te behalen.

8. Op welke wijze wordt er verder gewerkt om het effect van reductie van de winningen te bepalen en te berekenen?

9. Evides begint in het najaar van 2009 met 2 Mm3/jr waterreductie. Wanneer worden de resultaten van waterwinningsreductie bekend gemaakt?

Volgens het convenant 'Winning Evides Brabantse Wal' staat de provincie tot aan de vaststelling van het eerste beheerplan garant voor een vergoeding aan Evides voor de werkelijk gemaakte kosten voor het bereiken van een reductie op de waterwinning.

10. Wat zijn tot op heden de werkelijk gemaakte kosten voor de provincie om de waterwinningsreductie te compenseren?

11. Is er inmiddels een beheerplan vastgesteld? Zo nee, waarom niet? Zo nee, wanneer wordt het beheerplan vastgesteld?


Wij vernemen graag uw reactie.

Met vriendelijke groet,

ir. Marco van der Wel
Partij voor de Dieren

Indiendatum: jun. 2013
Antwoorddatum: 2 jul. 2013

Wij beantwoorden deze vragen als volgt.


1. Hoeveel water pompt Evides momenteel op uit de Brabantse wal en welke reductie is er tot nu toe bereikt?

Antwoord: Op dit moment onttrekt Evides 10,5 miljoen m3 grondwater op jaarbasis. De reductie bedraagt 4 miljoen m3 per jaar.


2. Kan Evides mede aansprakelijk gesteld worden voor de verdrogingproblematiek, nu de vermindering van grondwateronttrekking een duidelijk effect laat zien? Zo ja, wat zijn de gevolgen en consequenties voor Evides? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: Ja, iedere partij kan Evides aansprakelijk stellen. Het is vervolgens aan de rechtelijke macht om te bepalen of Evides aansprakelijk is.
Echter, de verdroging -en ook de vernatting- van het gebied Brabantse Wal is het resultaat van verschillende oorzaken, die elkaar deels opheffen, maar ook deels versterken en waarvan de onderlinge wisselwerking, zowel kwalitatief als kwantitatief, nog niet volledig is vastgesteld. Het is reeds om die reden onjuist om nu al uitspraken te doen over de eventuele (deel)aansprakelijkheid voor de verdrogingsproblematiek gekoppeld aan één van de betrokken partijen.
Afgezien daarvan is de grondwateronttrekking door Evides toegestaan op basis van opeenvolgende grondwateronttrekkingsvergunningen. Bij het verlenen van deze vergunningen is steeds op basis van de toen bestaande kennis en inzichten rekening gehouden met de mogelijke verdrogingseffecten van de vergunde onttrekking.


3. Klopt het dat de toevoer van nutriënten uit de Steertse Heide zorgt voor eutrofiëringsproblemen in De Groote Meer? Zo ja, welke gevolgen heeft dat wat betreft natuurschade? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: Ja, door aanvoer van vermestende stoffen uit de Steertse Heide verdwijnen de karakteristieke soorten die horen bij een zwakgebufferd ven.


4. Indien er schade is, kan Evides mede aansprakelijk worden gesteld voor de schade, aangezien De Groote Meer beschermd is en de status van beschermd Vogel- en Habitatrichtlijngebied heeft (Natura 2000 gebied)? Zo ja, wat zijn de gevolgen en consequenties voor Evides? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: Zie het antwoord op vraag 2.


5. Als er plannen zijn voor zuivering, kunt u een indicatie geven wanneer deze zuivering zal aanvangen?

Antwoord: Ja, er zijn ideeën bij de convenantpartners om de haalbaarheid te onderzoeken voor het zuiveren van afstromend water van de Steertse Heide. Eventueel start dit onderzoek medio 2014; wanneer de zuivering start is nu nog niet aan te geven.


6. Op welke wijze gaat het water gezuiverd worden? En wie betaalt de kosten voor het zuiveren van het water?

Antwoord: Dit is nu nog niet bekend.


7. Voldoet de waterkwaliteit na het zuiveren aan de benodigde eisen van zwak zuur, nauwelijks gebufferd en zeer voedselarm?

Antwoord: Dit is nu nog niet bekend.


8. Op welke wijze wordt er verder gewerkt om het effect van reductie van de winningen te bepalen en te berekenen?

Antwoord: Dit gebeurt door monitoring van grondwaterstanden en venpeilen.


9. Evides begint in het najaar van 2009 met 2 Mm3/jr waterreductie. Wanneer worden de resultaten van waterwinningsreductie bekend gemaakt?

Antwoord: Evides rapporteert jaarlijks de onttrokken hoeveelheid water.


10. Wat zijn tot op heden de werkelijk gemaakte kosten voor de provincie om de waterwinningsreductie te compenseren?

Antwoord: Voor de 1e reductie van 2 miljoen m3 heeft de provincie in 2010 en 2011 €300.000 per jaar vergoedt aan Evides. Voor de 2e reductie van wederom 2 miljoen m3 vergoedt de provincie € 600.000 in 2012 en 2013 (in totaal € 1,8 miljoen).


11. Is er inmiddels een beheerplan vastgesteld? Zo nee, waarom niet? Zo nee, wanneer wordt het beheerplan vastgesteld?

Antwoord: Nee, in 2007 is een gebiedsproces gestart om gezamenlijk met partijen in het gebied te komen tot een beheerplan. In 2010 is dit proces stilgelegd omdat er landelijk onduidelijkheid was over financiering van de N2000 maatregelen én niet duidelijk was hoe het stikstof vraagstuk kon worden opgelost. Begin 2013 was er geen belemmering meer om het afronden van de beheerplannen in gang te zetten.
De planning is erop gericht om de eerste helft van 2014 het Beheerplan Brabantse Wal ter vaststelling aan te bieden.


Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant,

Voorzitter, Secretaris,

Interessant voor jou

Vragen over voortgang Beekse Bergen

Lees verder

Vragen over het uittreden uit de klankbordgroep schaliegasonderzoek

Lees verder

Help mee aan een betere wereld

    Word lid Doneer