Begro­tings­wij­zi­gingen in het kader van de rijks­bij­dragen Klimaat & Energie

In mijn dagelijks leven gebeurt het niet vaak dat iemand met een zak geld voor mijn neus staat en vraagt of ik die gratis en voor niets wil hebben. Laat staan een zak met 4 miljoen euro erin. Maar dat is wel wat ons als provincie nu gebeurt.

We kunnen niet debatteren over hóe het geld wordt uitgegeven, dat staat al vast, alleen over óf we het willen hebben, of dat we het teruggeven aan het Rijk. Daar kan mijn antwoord kort op zijn: Ja, wij willen wel een zak met geld om de klimaatdoelen te behalen. Ik kan dus ook nu al vast verklappen dat mijn fractie voor dit voorstel gaat stemmen.

We hebben deze rijksgelden ook hard nodig, want helaas lijkt het erop dat de doelen uit het klimaatakkoord niet behaald gaan worden.

De klimaatdoelen zijn van levensbelang. Het klimaat verandert door menselijke keuzes, en juist de kwetsbare mensen en dieren zijn daar de slachtoffers van. Niet de mensen die een vliegtuig pakken naar Spanje als het weer hen hier even niet aanstaat, maar mensen en dieren die leven in gebieden waar bijvoorbeeld voor verwoestijning geen landbouw meer mogelijk is. Dat gebeurt nu al. De urgentie om iets te doen aan de klimaatverandering is dus hoog.

Ik ga een beetje op de feiten vooruit lopen. Op 13 juni hebben we een statenmededeling gekregen waarin staat dat, zoals het er nu uit ziet, de RES-doelen van 2030 niet behaald gaan worden in onze provincie. Op initiatief van GroenLinks gaan we hier nog een agenderingsverzoek op indienen, maar ik moest er toch aan denken bij het lezen van het voorliggende statenvoorstel. We krijgen geld om meer menskracht in te zetten op de klimaatdoelen, heeft dit invloed op de RES’en?

Hoe dan ook wordt aangegeven dat ook deze gelden niet genoeg zullen zijn om de afspraken uit het klimaatakkoord na te komen. Sterker nog, de ambities zijn inmiddels aangescherpt naar 60% broeikasgasreductie in 2030, en dat is nog niet eens meegenomen in de huidige berekeningen. Met andere woorden: We komen nog steeds veel geld tekort. Hoe gaat het college ermee om dat er nog steeds geen zicht is op het behalen van deze ambities? Waar gaan we de rest van het benodigde geld vandaan halen? Houdt het college wel rekening met de aanscherping van de ambitie voor broeikasgasreductie in 2030? En zo ja, waar blijkt dit uit? Daarover wil ik graag meer horen van de gedeputeerde.

We krijgen nu geld van het Rijk om meer mensen aan te nemen die zich in kunnen zetten voor klimaat en energie. Toch zijn er meer flessenhalzen dan alleen het geld voor salarissen. Een voorbeeld dat wordt genoemd is dat het moeilijk is om mensen te vinden voor tijdelijke functies. Er wordt aangegeven dat er meer vaste contracten gaan worden uitgegeven, zijn de benoemde FTE’s uit de stukken allemaal vaste contracten, of ook tijdelijk?

Ook wordt in antwoord op onze schriftelijke vragen gesteld dat ontwikkeling en verspreiding van kennis en het tekort aan ervaren arbeidskrachten, een factor is voor het niet voldoende invulling kunnen geven aan de doelen uit het klimaatakkoord. Hoe wordt hier aandacht aan besteed, nu dat er meer mensen worden aangenomen op dit terrein? Gaat dit probleem dan ook opgelost worden? Of worden hier later pas plannen voor gemaakt?

Mijn laatste punt gaat over het ontbreken of niet passen van kaders en randvoorwaarden, wat ook wordt benoemd als factor voor het niet op schema lopen met het behalen van de klimaatdoelen. Kan de gedeputeerde aangeven wanneer er betere kaders en randvoorwaarden komen? De energietransitie is al tientallen jaren bezig, hoe kan het dat er nog steeds kaders ontbreken?

Zoals ik al aan het begin van mijn betoog zei, gaat mijn fractie wel instemmen met dit voorstel. Maar we verwachten wel dat er meer werk gemaakt gaat worden van de klimaatdoelen. Alleen aangeven op welk thema hoeveel FTE erbij komt is niet voldoende, zo blijkt. Gebruik het momentum dat nu gecreëerd wordt om deze problemen echt aan te pakken, want gewoon doorkabbelen zoals we nu bezig zijn is niet genoeg.