Initi­a­tief­voorstel Partij voor de Dieren `Voor elke Brabander een boom`

Voorzitter,
Bomen in Brabant zijn heel belangrijk. We weten allemaal wel waarom. Toch verdwijnen er de laatste jaren in rap tempo aanmerkelijk meer dan erbij komen. Tijd dus voor een ander beleid.

Sinds 2013 verdwijnt er jaarlijks per saldo 1350 hectare bos in Nederland. Ook in Noord-Brabant worden veel bomen gekapt. Het aantal hectare Brabants bosareaal is In 5 jaar tijd met bijna 3000 ha verminderd. Dan hebben we het over bosoppervlak en niet eens over laanbeplanting, kleine landschapselementen en individuele bomen. Dit heeft consequenties voor de kwaliteit van de leefomgeving en leidt tot verlies van leefgebied voor vogels en heel veel andere dieren.

Inherentie
Een belangrijke oorzaak voor de ontbossing is het kappen van productiebossen. Met name voor boeren zijn de subsidieregelingen per 2013 vervallen. Daardoor verdwijnen vooral volwassen bomen bij bosjes.

Een tweede belangrijke oorzaak voor de afname van het bosoppervlak is de politieke keuze van natuurbeheerders om bosgebied om te vormen in andere natuur, zoals zandverstuivingen en heidecorridors. In beide gevallen is er geen sprake van een herplantingplicht, waardoor er per saldo meer bomen verdwijnen dan erbij komen.

Ten derde het afschaffen van de kapvergunning door gemeenten. Hierdoor wordt het makkelijker voor particulieren om bomen definitief te verwijderen

Om al deze redenen is het nodig dat de provincie actie onderneemt, en samen met de gemeenten ervoor zorgt dat het aantal bomen in Noord-Brabant weer groeit in plaats van krimpt. Beiden zijn immers medeverantwoordelijk.

Het plan is eenvoudig: Bomen planten
Door voor elke Brabander een boom te planten en elke nieuwgeboren Brabander een boom te schenken, maken we Brabant weer rijk aan bomen. Mensen worden er bij betrokken doordat ze een uitnodiging krijgen om zoveel mogelijk zelf een boom te planten.

Doordat mensen een ‘persoonlijke boom krijgen, leren oude en jonge Brabanders automatisch iets over bomen en bomen planten. Dit moet niet alleen leiden tot meer betrokkenheid en meer maatschappelijk draagvlak voor ons natuurbeleid maar hopelijk ook tot een actieve rol als beschermer.

Gemeentes betrekken
Dat er behoefte is aan meer bomen, blijkt uit het project ‘Ieder kind een boom’ van Stichting Nationale Boomfeestdag. Inmiddels hebben meer dan 50 Nederlandse gemeenten de bijbehorende Intentieverklaring ondertekend. Hieruit blijkt dat gemeenten in principe best bereid zijn om medewerking te verlenen aan het planten van bomen buiten de kaders van het Natuurnetwerk Brabant (NNB).

Doeltreffendheid
De waarde van bomen behoeft geen betoog: voor de luchtkwaliteit, de buffering van water en temperatuur, als leefgebied voor allerlei dieren en voor mensen dragen ze rechtstreeks bij aan gezondheid, natuurbeleving en welbevinden.

Hoe gaan we het uitvoeren
Het is de bedoeling dat de provincie Noord-Brabant budget beschikbaar stelt aan de hand van het aantal inwoners per gemeente.De gemeente gaat daarop over tot planologische inpassing van de te planten bomen. Dit kan zijn een perceel met bomen, een tiny forest (of niet zo tiny) of in de vorm van coulissen of andere landschapselementen, en kan desgewenst aansluiten bij gemeentelijke maatregelen die het landschap versterken. Gemeenten zijn in principe vrij om zelf een locatie aan te wijzen zolang dit aansluit op onze natuurvisie.

Er wordt voor het plantmoment zoveel mogelijk aangesloten bij gemeentelijke boomplantdagen of de Nationale boomfeestdag. Door de geplante bomen een lange termijn-bescherming te geven kunnen mensen hun boom jaar in, jaar uit zien groeien en hebben we uiteindelijk meer volwassen bomen en bossen

Consequenties
Dit voorstel betekent een economische impuls voor de Brabantse bomentelers, immers er worden circa 2,5 miljoen extra bomen aangekocht in een relatief korte tijd. Voor elke Brabander een boom!

Bovendien verbeteren bomen het landschappelijk aanzicht van Brabant, wat een positief effect heeft op de leefbaarheid en daarmee ook op het vestigingsklimaat in Brabant.

Kosten
De aanplant van extra bomen brengt kosten met zich mee. In het voorstel zijn de maximale kosten berekend. Omdat verschillende Brabantse gemeenten op eigen initiatief momenten verzorgen om bomen te planten en aansluiten bij de Nationale boomfeestdag, ligt het hieronder berekende bedrag waarschijnlijk lager.

Als voor elke Brabander een boom wordt geplant zullen de initiële kosten circa € 21.8 miljoen zijn. Daarnaast bedragen de kosten jaarlijks circa 2 ton per jaar voor de ‘aanwas’ van nieuwgeboren inwoners van onze provincie.

De dekking voor uitwerking en uitvoering van het besluit wordt gezocht binnen de vrije begrotingsruimte 2019. De vrije begrotingsruimte 2019 bedraagt € 23,45 miljoen.

Oordeel van GS
Het klopt dat het initiatiefvoorstel geen onderdeel uitmaakt van bestaand beleid. Het is een voorstel voor nieuw beleid waarbij Provinciale Staten de kaders aangeven, en waarbij we een begrotingsvoorstel doen.

Wij adviseren uw Staten dan ook om vooral uw eigen oordeel te vellen over het voorstel op basis van de daarin genoemde feiten en cijfers en argumenten. Want die spreken voor zich.

GS verwijzen terecht naar de Motie van GroenLinks die wij van harte ondersteunden en ondersteunen, want het vastleggen van CO2 en produceren van zuurstof zijn belangrijke voordelen van een boom. Het pleiten voor het minder kappen van bomen zoals verwoord in die motie is de Partij voor de Dieren uit het hart gegrepen.

GS noemen verder nog het actieplan bos en hout. Het actieplan bos en hout is geboren uit de verwachte extra vraag naar hout vanuit de bio-economie. Het gaat daar specifiek over productiebossen. Dat plan heeft dus een geheel andere doelstelling dan ons initiatiefvoorstel. In ons voorstel blijven de bomen staan, en gaan ze niet naar de oven of de IKEA.

Wij laten het aan de gemeenten om te beslissen waar de beste locatie is voor nieuwe bomen, zo lang het niet binnen het Natuur Netwerk Brabant is.