Provin­ciaal Milieu- en Waterplan 2016-2021

Voorzitter,

Het nieuwe PMWP staat vol mooie plannen en goede voornemens. De uitvoeringsagenda zal bewijzen in hoeverre e.e.a. daadwerkelijk wordt geconcretiseerd. De samenwerking met partners, waaraan voortdurend wordt gerefereerd, kan weliswaar leiden tot een soepel verlopend proces, maar het mag níet leiden tot vrijblijvendheid in doelstellingen. Het is en blijft de taak van de provincie om te zorgen voor duidelijke doelen, kaders en regels. En deze gedurende het proces ook te controleren. En dat hoeft echt niet te leiden tot een verstikkende bureaucratie.

Er zijn twee onderwerpen waar ik nader op in wil gaan.

Ten eerste wil ik ingaan op de grondwaterwinning en de verdroging van de Brabantse natuurgebieden.

Er kunnen positieve effecten ontstaan doordat de provincie prioriteit legt bij het verbeteren van de conditie van water en bodem. Maar er zijn ook grondwateronttrekkingen mogelijk die lokaal negatieve effecten kunnen hebben op de grondwaterstand in N2000- en de TOP-natuurgebieden. Of dit daadwerkelijk optreedt hangt natuurlijk af van de concrete uitwerking van het beleid. Maar het voornemen om de zogenoemde latente winningsruimte te gaan herverdelen, kan tot gevolg hebben dat weliswaar de vergunde winningsruimte niet toeneemt, maar wel de daadwerkelijk opgepompte hoeveelheid water.

Voorzitter, ik hoor graag van de gedeputeerde hoe hij hier mee omgaat.

Zeker is, dat de commissie MER de mogelijke verdroging van natuurgebieden als direct of indirect gevolg van grondwaterwinning, serieus neemt. De commissie komt dan ook met een aantal aanbevelingen voor de uitwerking van het beleid. Wij denken dat het logisch is, als het college die weldoordachte aanbevelingen ook echt opvolgt en we komen dan ook met een daartoe strekkende motie.

Deze motie heeft, net als de aanbevelingen van de commissie MER uitsluitend betrekking op nieuwe of gewijzigde vergunningen. Maar wij zouden het liefst zien dat het college, waar we geconfronteerd worden met hardnekkige verdrogingsproblematiek, ook bestaande vergunningen kritisch wilt evalueren en zonodig aanpassen.

Voorzitter, voelt de gedeputeerde zich als “ombudsman-natuur” voldoende aangesproken?

Het tweede punt is de inzet op biobased economy.

Biobased economy kan betekenen dat biomassa wordt gebruikt om energie op te wekken. Als die biomassa uit natuurgebieden wordt gehaald als een soort afvalproduct in het kader van verschraling hoeft dat niet erg te zijn. Maar als natuurgebieden gebruikt gaan worden als productiegrond voor biomassa, is dat wel een risico. Het kan makkelijk leiden tot aantasting van de kwaliteit van de natuur. En laten we wel wezen: het adagium dat natuur zoveel mogelijk zijn eigen broek moet ophouden en de roep om verdienmodellen, werkt in dezen niet bepaald geruststellend.

Maar ook de productie van biomassa buiten natuurgebieden is niet vrij van nadelen. Er is namelijk erg veel grond voor nodig. De biomassa uit het carboon, die in de loop van honderden miljoenen jaren is samengeperst en als het ware gecondenseerd tot wat wij nu kennen als “fossiele brandstof” heeft een heel hoge energiedichtheid of calorische waarde. Wil je dat vervangen door nieuw geproduceerde biomassa, dan heb je daar dus erg veel van nodig. Onze suikerbieten zijn misschien wel de meest fantastische suukerpeeen ter wereld, maar niet erg efficiënt als grondstof voor bijvoorbeeld biodiesel.

De MER noemt dan twee mogelijke gevolgen: stijging van de waarde van landbouwgrond en daardoor het duurder worden van het realiseren van de EHS en schaalvergroting en intensivering van de landbouw, met directe negatieve gevolgen voor de biodiversiteit.

Ik ben mij er zeer van bewust dat er nu mensen in zaal zitten die denken: die lui van de PvdD hebben ook altijd wat te mauwen, maar ik vraag het toch: onderschrijft het college deze mogelijke gevolgen van de biobased economy en gaat u flankerend beleid ontwikkelen om de nadelen te ondervangen?