Natuur­gebied Koorn­waard en nieuw tracé Zuid-Willems­vaart

Indiendatum: feb. 2012
Antwoorddatum: 28 feb. 2012

Beantwoording schriftelijke vragen ex art. 43 Reglement van Orde betreffende natuurgebied Koornwaard en nieuw tracé Zuid-Willemsvaart.

Geachte heer Van der Wel,


Bij brief van 3 februari 2012, ingekomen op 3 februari 2012, heeft u namens de Partij voor de Dieren-fractie ex art. 43 Reglement van Orde voor
Provinciale Staten meerdere schriftelijke vragen gesteld.

Wij beantwoorden deze schriftelijke vragen als volgt.

1. Op welke wijze is DLG of een andere provinciale instantie betrokken (geweest) bij het project Koornwaard, de visie Maasuiterwaarden en het nieuwe tracé van de Zuid- Willemsvaart? Gaat het hier alleen om financiële input of ook om advieswerkzaamheden?

Het project Koornwaard valt onder verantwoordelijkheid van Natuurmonumenten. Dienst Landelijk Gebied (DLG) en Provincie hebben bij
dit project geadviseerd. Gemeente Den Bosch heeft de visie Maasuiterwaarden opgesteld, waarbij DLG een adviesrol heeft gehad.
Het nieuwe tracé van de Zuid-Willemsvaart valt onder verantwoordelijkheid van Rijkswaterstaat. DLG en provincie hebben geadviseerd bij het Tracébesluit hiervoor. De provincie heeft ook financiële input geleverd.

2. Kunt u aangeven hoeveel provinciaal geld er gemoeid is met a. de opwaardering van natuurgebied Koornwaard inclusief de EHS en EVZ en b. de omlegging van de Nieuwe Zuid- Willemsvaart? Is hier sprake van conflicterende belangen? Zo ja, kunt u dit toelichten? Zo nee,
waarom niet?

Er is geen sprake van een financiële onderverdeling in de provinciale bijdrage. De provincie heeft in totaal 7,4 miljoen euro bijgedragen, enkel ten bate van de ecologische verbindingszone (EVZ): 4 miljoen euro voor het onderdeel ‘verlenging kunstwerken in ecologische verbindingszone’ en 3,4 miljoen euro voor ‘verwerving en inrichting’. Ja, dit is in de besluitvorming afgewogen. Het nieuwe tracé van de Zuid-
Willemsvaart (ZWV) is zorgvuldig ingepast, buiten de meest waardevolle stukken natuur in de Koornwaard.

3. Hoe wordt getoetst of de middelen voor en de uitvoering van de werkzaamheden voor beide projecten effectief worden ingezet en op elkaar afgestemd?

Er wordt bij de werkzaamheden intensief contact georganiseerd tussen betrokken uitvoerende partijen: Rijkswaterstaat, gemeente ’s-Hertogenbosch, Waterschap Aa en Maas en de uitvoerende aannemers (Willemsunie).

4. Het toekomstige tracé van de Zuid-Willemsvaart loopt vlak langs het sterk vervuilde gedeelte, en dóór het minder vervuilde gedeelte van de voormalige vuilstort. Kunt u toelichten hoe risico’s voor verspreiding van de chemicaliën en andere vervuiling bij de graafwerkzaamheden
voor het kanaal worden voorkomen, en zo een veilige drinkwatervoorziening gewaarborgd wordt?

Het meest verontreinigde deel van de vuilstort is geïsoleerd door het aanbrengen van een cementbentonietwand rondom het stortmateriaal. Daarbij is ook een bovenafdichting en afdeklaag bovenop het stort aangebracht. Er is rekening gehouden met het nieuwe tracé ZWV, zodat dit geen nadelige invloed op de al uitgevoerde saneringsmaatregelen zal hebben. Er wordt zorgvuldig aandacht besteed aan uitvoeringstechnische aspecten en aan monitoring en nazorg in de beheerperiode. De isolatie wordt onder geen beding aangetast. Uiteraard wordt vigerende wet- en regelgeving in acht genomen.

5. Is de inventarisatie van de plant- en diersoorten afgerond, en door wie? Zijn er naast de bevers nog meer beschermde of kwetsbare dier- en plantsoorten aangetroffen?

Door Rijkswaterstaat is een inventarisatie afgerond. Een flora- en faunawet ontheffing voor het nieuwe tracé ZWV is aangevraagd en verleend. Naast de bever in de Koornwaard zijn langs het nieuwe tracé ZWV aangetroffen das, stroomdalvegetatie, vleermuizen en roofvogels.

6. Welke mitigerende c.q. compensatiemaatregelen zijn voorgesteld voor de bevers? Ibidem voor andere dier- en plantensoorten?

Specifiek voor de bever betreft dit het aanleggen van bos (wilgen) en dammetjes, dit zijn mitigerende maatregelen volgend uit de flora- en faunawetontheffing. Daarnaast wordt een aantal maatregelen genomen ten bate van alle aangetroffen beschermde soorten. Hier gaat het om de aanleg van poelen, een robuuste EVZ en aangepaste overkluizingen, gericht op zowel verblijfskwaliteit als verbindingsfunctie tussen Maas en Aadal.

7. Worden alle mitigerende en compenserende maatregelen uitgevoerd voorafgaand aan de start van de werkzaamheden of ook tijdens het graaftraject?

De maatregelen worden wanneer benodigd voorafgaande aan de start van de werkzaamheden genomen, maar met name compenserende maatregelen vinden ook tijdens en na het graaftraject plaats. Ze worden met het bevoegd gezag afgestemd voordat de verstorende werkzaamheden plaatsvinden en altijd conform de flora- en faunawet ontheffing.

8. Is er sprake van fondvorming voor compensatie of wordt de compensatie in zijn geheel in het gebied uitgevoerd?

Er is geen fondsvorming, de compensatie komt voort uit de natuurbeschermingswet en wordt geheel in het gebied uitgevoerd.

9. Hebben de voorgestelde bezuinigingen uit het natuurakkoord invloed op de Koornwaard en de EHS die daar nog gerealiseerd gaat worden? Kunt u toezeggen dat de geplande EHS en EVZ in het gebied volledig aangelegd wordt?

Voor wat betreft het deel van de nieuwe Zuid-Willemsvaart en de bijbehorende compensatieverplichtingen in de Koornwaard kan deze toezegging gedaan worden. Voor het overige is dit mede afhankelijk van het huidige proces van herprioritering EHS en nog onbekend. In het bestuursakkoord Tien voor Brabant is opgenomen dat de realisatie van de ecologische hoofdstructuur uitgangspunt blijft, maar het tempo en de kwaliteit kan pas worden bepaald bij vaststelling van het nieuwe natuur- en landschapsbeleid later dit jaar. Dat is o.a.
een gevolg van de door u bedoelde rijksbezuiniging.

10. Zijn er andere en/of aanvullende varianten onderzocht voor de EVZ? Zo ja, welke? Waarom is uiteindelijk voor deze variant gekozen? Zo nee, waarom niet?
Ja, dit is onderzocht in de milieu effect rapportage. Hierin staat de onderbouwing voor de gekozen locatie in het uiteindelijke ontwerp Tracébesluit (OTB). Als belangrijke bijlage bij dit OTB is een landschapscompensatieplan opgesteld.

11. Wie is verantwoordelijk voor de controle en handhaving tijdens het uitvoeren van de werkzaamheden? Op welke wijze is DLG hierbij betrokken?

Rijkswaterstaat is verantwoordelijk voor de uitvoering van het Tracébesluit. Gemeente Den Bosch is verantwoordelijk voor de uitvoering van de
natuurcompensatie en de EVZ. DLG is betrokken als adviseur bij ontheffingsaanvragen door Dienst Regelingen vanuit de Flora- en faunawet.

12. Is er als eis gesteld dat er tijdens de werkzaamheden een ecoloog in het veld aanwezig is om samen met de aannemer de natuurwaarden zoveel mogelijk te ontzien? Zo nee, waarom niet en kan dit alsnog toegezegd worden?

Ja, de verantwoordelijke partij Rijkswaterstaat zorgt hiervoor. Een deskundig ecoloog is aanwezig. Vanuit de flora- en faunawet is dit ook een vereiste.

Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant,
Voorzitter, Secretaris,