Tech­nische vragen over de wissel­werking tussen snel­fiets­routes en natuur

Indiendatum: 24 feb. 2025
Antwoorddatum: 6 mrt. 2025

Onze fractie is in principe groot voorstander van snelfietsroutes, omdat ze het gebruik van duurzame mobiliteitsvormen – in dit geval de fiets – aantrekkelijker maken. Daarnaast is onze fractie ook groot voorstander van natuurbescherming.

Daarom krijgen wij graag inzicht in;
a. de mate waarin (zowel al gerealiseerde als nog te realiseren) snelfietsroutes aanpassingen van al bestaande paden betreft, en anderzijds echt nieuwe paden betreffen;
b. de mate waarin snelfietsroutes natuurgebieden doorsnijden, en;
c. de mate waarin fauna wordt beschermd tegen aanrijdingen op snelfietsroutes, bijv. door de aanleg van faunapassages.

We hebben daarom de volgende vragen:

1. Zijn er snelfietsroutes die een natuurgebied doorsnijden? Zo ja, kunt u ons een overzicht doen toekomen van snelfietsroutes welke een natuurgebied doorsnijden? Bij voorkeur middels een kaart c.q. kaarten met het natuurgebied en de route c.q. de nog te realiseren route.

Antwoord:
Ja. Iedere Brabantse snelfietsroute doorsnijdt ergens het Natuurnetwerk Brabant (NNB). De digitale kaart Snelfietsroutes en Natuur (in week 11 beschikbaar) laat de Brabantse snelfietsroutes in combinatie met het Natuurnetwerk Brabant en Natura2000-gebieden zien. Daarop zijn in grote lijnen twee situaties te onderscheiden:

1. Bestaande vrijliggende fietspaden langs wegen die natuurgebieden doorkruisen. Zoals in onderstaand voorbeeld tussen Walik en Waalre.
   Over het algemeen zijn in deze situatie het geheel van weg, fietspaden en bermen niet opgenomen in het NNB. Op iets grotere schaal bezien doorsnijden deze het NNB-gebied wel. Over het algemeen wordt het vrijliggende fietspad in deze situaties verbreed en verbeterd. In sommige gevallen vervalt een éénrichtingsfietspad aan één kant van de weg en wordt aan de andere kant een éénrichtingsfietspad verbreed en verbeterd tot een tweerichtingsfietspad.
2. Solitaire fietspaden door natuurgebieden (solitair in de zin dat er geen weg naast ligt). Onderstaand voorbeeld tussen Tilburg en Oosterhout is een al lang bestaand fietspad langs het Wilhelminakanaal. Solitaire fietspaden zijn zo smal (in vergelijking tot wegen) dat ze vaak onderdeel zijn van NNB-gebied. Het komt ook voor dat we een nieuw solitair fietspad in NNB-gebied aanleggen, zoals bijvoorbeeld tussen Oss en Nuland is gebeurd.

2. Wordt de fauna beschermd tegen aanrijdingen op snelfietsroutes en zo ja, op welke wijze? Zijn dit generieke beschermingsmaatregelen of beschermingsmaatregelen specifiek per gebied? Kunt u ons een toelichting hierop geven?

Antwoord:
Per 1 januari 2024 is de bescherming van beschermde soorten onderdeel van de Omgevingswet. Schadelijke handelingen zijn verboden, tenzij er een uitzondering voor is gemaakt. De wet bevat een specifieke zorgplicht voor eenieder die een flora- en fauna-activiteit verricht en weet of redelijkerwijs kan vermoeden dat die activiteit nadelige gevolgen kan hebben voor de natuurbelangen. Die zorgplicht vereist:
• Kennis verzamelen (aanwezige soorten);
• Effecten analyseren (gebiedsfuncties);
• Uitsluiten nadelige gevolgen;
• Preventieve maatregelen om deze gevolgen te voorkomen;
• Stoppen van de activiteit of herstellen van de schade als die niet kan worden voorkomen.
In de praktijk betekent dit dat er voorafgaand aan de uitvoering wordt onderzocht welke flora- en fauna in een gebied voorkomt en vervolgens daar specifieke maatregelen voor worden genomen. Daarbij ligt de nadruk op het verbeteren en vergroten van het leefgebied van de soorten. Denk daarbij aan onderdoorgangen (vaak vooral voor amfibieën en reptielen) onder fietspaden, migratievoorzieningen onder fietsbruggen, diervriendelijke fietspadverlichting (zowel qua kleur, intensiteit als regime) en ook type en kleur verharding (grijs beton in plaats van zwart asfalt).