Vragen over de meldings­plicht voor kleine water­ont­trek­kingen

In Noord-Brabant geldt vanaf 1 september 2023 een meldingsplicht voor het gebruik van kleine grondwaterputten. Waterschap Aa en Maas laat weten dat er in zijn werkgebied geen sprake is van een meldingsplicht. "We willen wel graag dat mensen hun put bij ons melden om meer inzicht te krijgen, maar bij Aa en Maas is het geen plicht maar een verzoek om te melden." Dit heeft bij ons geleid tot de volgende vragen.

1. Bent u ervan op de hoogte dat Waterschap Aa en Maas in tegenstelling tot de andere Brabantse waterschappen geen meldingsplicht instelt?

Antwoord:
Ja.

2. Geeft Waterschap Aa en Maas volgens u voldoende gehoor aan het provinciale beleid ten aanzien van grondwater door geen meldingsplicht in te stellen voor kleine grondwaterputten? Zo ja, waarom? Zo niet, waarom niet?

Antwoord:
Ja. Ons grondwaterbeleid bevat geen instructie aan de waterschappen om een meldingsplicht in te stellen. De provincie, maar ook andere partners uit het Grondwaterconvenant, hebben echter bij waterschap Aa en Maas aangedrongen om aan te sluiten bij de meldingsplicht van de waterschappen De Dommel en Brabantse Delta.

3. Hoe verhoudt zich dit tot de aanbevelingen van het Eindrapport adviescommissie Droogte: Zonder water, geen later - Provincie Noord-Brabant waarin wordt voorgesteld om te onderzoeken of het slaan van grondwaterputten – ongeacht grootte - vergunningsplichtig kan worden gemaakt en of ze financieel kunnen worden belast?

Antwoord:
De partners van het Grondwaterconvenant (2022 – 2027) hebben het rapport ‘Zonder water, geen later’ gewogen en geprioriteerd in een Droogteagenda (2023 – 2040). In het Bestuursakkoord Samen maken we Brabant staat hierover: “Wij voeren de Brabantse Droogteagenda uit. Samen met onze partners uit het Breed Bestuurlijk Grondwateroverleg nemen wij maatregelen om de verdroging tegen te gaan. Daarnaast nemen wij de adviezen uit het rapport ‘Zonder water geen later’, voor zover deze binnen onze bevoegdheid vallen, mee in onze beleidskeuzes.”
In het Grondwaterconvenant wordt benadrukt dat het van belang is om een zo volledig mogelijk beeld te krijgen van alle grondwateronttrekkingen. Door een beter inzicht in het grondwatergebruik in Brabant kan er gerichter gewerkt worden aan herstel van de beschikbaarheid van voldoende grondwater. De oproep van de waterschappen om kleine onttrekkingen te melden past in dat kader. Voor het maken van een nieuwe put of vervanging van een bestaande put is bij waterschap De Dommel voortaan een vergunning nodig. Dat geldt ook voor een deel van het gebied van waterschap Brabantse Delta. Vergunningen worden beperkt afgegeven. Het is een bevoegdheid van de waterschappen zelf om gebruik te maken van de mogelijkheid om ook de kleine onttrekkingen vergunning plichtig te maken.
GS werkt, met inbreng van de waterschappen, aan invoering van een verbrede grondwaterheffing per 1 januari 2025, zoals in het bestuursakkoord aangekondigd. Daarmee wordt ook invulling gegeven aan motie 74A-2021 waarin GS verzocht wordt om onderzoek te doen naar het verbreden van het heffingsbereik van de grondwaterheffing.

4. Welke stappen heeft u al ondernomen om te onderzoeken of het slaan van grondwaterputten en/of het onttrekken van water daaruit, financieel kan worden belast en daarbij ook bestaande putten mee te nemen?

Antwoord:
Het slaan van putten kan niet worden belast, enkel het onttrekken van grondwater. Op grond van artikel 7.7 van de Waterwet zijn Provinciale Staten bevoegd bij wijze van belasting een heffing in te stellen wegens onttrekken van grondwater, ter bestrijding van de ten laste van de provincie komende kosten voor het voorkomen en tegengaan van de negatieve effecten van grondwateronttrekking. Het gaat daarbij dus ook om bestaande onttrekkingen en om (kleine) onttrekkingen die onder de bevoegdheid van waterschappen vallen.

5. Ziet u het als uw rol om actief navraag te doen naar waarom Waterschap Aa en Maas geen meldplicht instelt? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:
Ja, zie ook het antwoord op vraag 2. De provincie, maar ook andere partners uit het Grondwaterconvenant, hebben bij waterschap Aa en Maas aangedrongen om aan te sluiten bij de meldingsplicht van de waterschappen De Dommel en Brabantse Delta. Waterschap Aa en Maas geeft aan dat de drie waterschappen een jaar na invoering een evaluatie uitvoeren. Aa en Maas grijpt dat moment aan om te reflecteren en van daaruit te bepalen wat een verstandige vervolgstap is.

6. Hebt u reden om aan te nemen dat Waterschap Aa en Maas meer dan de andere Brabantse waterschappen te kampen heeft met verminderde personele bezetting, en daarom de meldplicht niet instelt?

Antwoord:
Nee. Navraag bij waterschap Aa en Maas leert dat gebrek aan capaciteit niet de belangrijkste reden is. Voor waterschap Aa en Maas is het een kwestie van prioriteren en volgorde der dingen geweest. Dat is hun eigenstandige verantwoordelijkheid en die respecteren wij als provincie.

7. Indien ja bij de vorige vraag, kunt u Waterschap Aa en Maas bijstaan in het instellen van de meldplicht voor kleine onttrekkingen?

Antwoord:
Niet van toepassing.