Vragen over een wolf op de Stra­brechtse Heide

Indiendatum: 17 aug. 2020
Antwoorddatum: 8 sep. 2020

Wij beantwoorden deze vragen als volgt.

1. Bent u bekend met het artikel van NOS; ‘Brabantse wolf lijkt een blijvertje’?

Antwoord:
Ja

2. Bent u het met de Zoogdiervereniging eens dat het om bovenstaande reden noodzakelijk is dat de provincie Noord-Brabant in het geval van de Strabrechtse Heide direct met een deugdelijk plan van aanpak komt? Zo nee waarom niet?

Antwoord:
Nee. Zwervende wolven kunnen soms een bepaalde periode in een gebied blijven hangen om vervolgens weer door te trekken. Daarom zijn in het Interprovinciaal wolvenplan criteria bepaald wanneer sprake is van vestiging van een wolf en waarvoor dan een plan wordt gemaakt. Het is niet zinvol daar direct mee aan de slag te gaan of daar al te ver op vooruit te lopen. Dat neemt niet weg dat wij inmiddels wel met de voorbereidingen voor een plan zijn gestart.

3. Is de provincie bereid om nu meteen het Gelders protocol voor subsidie en schadepreventie te implementeren en niet te wachten tot 6 maanden verstreken zijn?

Antwoord:
Nee. In mei 2019 heeft Gelderland de Gebiedscommissie preventie wolvenschade Gelderland ingesteld omdat op dat moment vastgesteld was dat er zich een wolf in de provincie Gelderland gevestigd had. Deze commissie heeft tot taak het opstellen van een schadepreventieplan gericht op de bescherming van schapen en geiten met betrekking tot het aangewezen leefgebied voor wolven in Gelderland. Gelderland volgde hiermee de aanpak in het Interprovinciaal Wolvenplan. Wanneer sprake is van een gevestigde wolf (wolf half jaar in hetzelfde gebied), is het vaststellen van het leefgebied een belangrijke stap om in gesprek te gaan met partijen in dat gebied. Wij hechten eraan dat, als een wolf zich vestigt in Noord-Brabant, een preventieplan is gericht op de Brabantse situatie en een gedragen resultaat is van de in dat gebied bij wolven(schade) betrokken partijen. Het Gelders plan voor subsidie kan daarom niet zomaar naar het gebied van de Strabrechtse Heide worden gekopieerd. Uiteraard maken we wel gebruik van de voorbeelden en ervaringen in Gelderland waarmee we in nauw contact staan.

4. Is GS het met ons eens dat aanpassing aan het protocol, indien nodig, na 6 maanden kan gebeuren door de nog in te stellen wolvencommissie?

Antwoord:
Zie vraag 3. GS zal, na officiële vestiging, met belanghebbenden vanuit de regio een gebiedscommissie instellen om te komen tot een aanpak om schade te minimaliseren, met maatwerk voor het gebied. Daarop vooruitlopend is reeds gestart met een Brabantbreed platform om de situatie met wolven in Brabant te bespreken en hier gezamenlijk in de praktijk beter op voorbereid te zijn, waarbij de ervaring en het advies van de Gelderse gebiedscommissie meegenomen wordt. Overigens kan de nog in te stellen wolvencommissie te allen tijde adviseren om de aanpak aan te passen als de ervaringen in de praktijk daar aanleiding toe geven.

5. Welke maatregelen zijn er in Noord-Brabant genomen sinds de komst van de zwerfwolf van juni?

Antwoord:
Er is een brabantbreed overlegplatform wolven ingesteld onder voorzitterschap van Pieter van Geel dat zich zal buigen over de vraag hoe alle betrokken partijen in Brabant zich gezamenlijk kunnen inspannen om wolvenschade zoveel mogelijk te voorkomen en beter voorbereid te kunnen zijn op wolven in de toekomst. Ook zijn er lokale overleggen in Heusden geweest en momenteel in Heeze-Leende. Tevens heeft gedeputeerde Lemkers-Straver naar aanleiding van de zwervende wolf in Heusden in IPO-verband de vraag geagendeerd wat het handelingsperspectief kan zijn ingeval van zwervende wolven die bovenmatig schade veroorzaken. Er zijn beschermingssets aangeschaft die beschikbaar worden gesteld voor de bescherming van schapen.

6. Bent u van mening dat deze maatregelen afdoende zijn teneinde een conflictarm samenleven met de wolf op de Strabrechtse Heide mogelijk te maken? Zo nee, welke aanvullende maatregelen zijn nodig? Gaat u deze maatregelen op korte termijn nemen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:
Vooralsnog zijn dit de maatregelen die samen met de betrokken partijen in het gebied zijn getroffen in afwachting van de meer structurele maatregelen die zullen volgen uit het nog op te stellen gebiedsplan.

7. Welke overlegstructuren wat betreft wolven zijn momenteel actief en welke zijn op korte termijn gepland? Graag een overzicht van de deelnemende partijen.

Antwoord:
Overleg wolf Heusden: het overleg rondom de zwervende wolf in Heusden is inmiddels afgebouwd.
Overlegplatform wolf: Dit overleg is in augustus opgestart en heeft een brabantbreed karakter. Deelnemers aan het platform zijn ZLTO, LTOVakgroep schapenhouderij, Vereniging Gescheperde Schaapskuddes Nederland, Platform kleinschalige schapen- en geitenhouders, Staatbosbeheer mede namens Natuurmonumenten, Brabants Landschap en Brabants Particulier Grondbezit, Zoogdiervereniging, Faunabeheereenheid Brabant, Gemeente Heusden en Provincie.
Overleg wolf Strabrechtse Heide: Dit overleg is de afgelopen maanden al enkele keren bijeen geweest. Deelnemers zijn Staatsbosbeheer, Brabants Landschap, Gemeente Heeze-Leende, Gemeente Someren, ZLTO, Wolven In Nederland en de provincie.

8. Is GS bereid om op korte termijn geld beschikbaar te stellen voor ondersteuning door vrijwilligers, zoals Stichting Wolf-Fencing, die helpen met het correct plaatsen van rasters en wolvennetten?

Antwoord:
Nee, daartoe is geen aanleiding omdat het vrijwilligers zijn die vanuit innerlijke motivatie hulp bieden.

9. Bent u met ons eens dat minder conflicten en goede preventie en schaderegeling samen leiden tot meer draagvlak? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:
Ja.

10. Bent u van mening dat voldoende aan voorlichting over de wolf wordt gedaan, richting boeren en richting burgers, zodat er meer begrip wordt gecreëerd voor deze toppredator, en dat mensen niet ten onrechte angst wordt aangejaagd? Zo ja, waar baseert u dat op?

Antwoord:
Ja. Het is onze indruk dat voldoende aan voorlichting wordt gedaan. Zo hebben wij eerder een informatiebijeenkomst georganiseerd en verstrekken wij informatie op onze website. Ook de gemeenten Heusden, Someren en Heeze-Leende geven informatie op hun website en met hen wordt besproken hoe meer regionale informatievoorziening vorm te geven. Verder doet BIJ12 in onze opdracht het nodige aan voorlichting. Het is onze ervaring dat de informatie het beste beklijft bij boeren en burgers als de wolf ook daadwerkelijk aanwezig is. Op die momenten en op die plekken organiseren we dan extra voorlichting.

11. Heeft u geïnformeerd naar de mogelijkheden om dergelijke honden in te zetten bij de schaapskudde op de Strabrechtse Heide? Zo ja, heeft u zich ervan vergewist dat de training van de honden correct verloopt en dat er geen gebruik wordt gemaakt van stroomstoten zoals bij de training van sommige politiehonden is gebeurd?

Antwoord:
Ja.

12. Is u bekend of de honden zelf gevaar lopen als zij de kudde moeten bewaken?

Antwoord:
Ja, de honden lopen dan een zeker gevaar maar het risico daarop is klein.

13. Kan de provincie op korte termijn kuddebewakingshonden inhuren voor de Strabrechtse Heide, met inachtneming van bovengenoemde voorwaarden? Zo nee waarom niet?

Antwoord:
Nee. Het is primair de verantwoordelijkheid van de schapenhouder om te kiezen welke maatregelen het beste inpasbaar zijn in de bedrijfsvoering en wij zullen vervolgens bekijken hoe we dat kunnen en willen faciliteren. Uit een bespreking met de schapenhouder op de Strabrechtse Heide en een aantal deskundigen is vooralsnog de inzet van kuddebewakingshonden niet als voorkeursoptie naar voren gekomen maar is door de schapenhouder gekozen voor een combinatie van andere maatregelen zoals gewijzigde nachtkralen en 7 dagen per week scheperen.

14. Is GS bereid de Strabrechtse Heide te bestempelen als proeflocatie voor onderzoek naar de inzet van kuddebewakingshonden? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:
Zie antwoord bij vraag 13.

15. Welke van alle in bovenstaande genoemde maatregelen kunnen door de provincie Noord-Brabant worden genomen en welke moeten in IPOverband worden genomen?

Antwoord:
De maatregelen moeten primair door de partijen zelf (schapenhouders) worden genomen en worden door de provincie gefaciliteerd. Verdere beleidsontwikkeling en schadeafhandeling worden in IPO-verband opgepakt.

16. Is GS bereid extra EU-subsidie aan te vragen voor deugdelijke en duurzame ondersteuning voor dierhouders teneinde permanente vestiging van de wolf zo conflictloos mogelijk te laten verlopen?

Antwoord:
Ja, die optie zullen wij nader verkennen.

17. Is GS bereid om voor de ondersteuning van dierhouders te kijken naar hoe dat in andere landen is geregeld, bijvoorbeeld zoals in Frankrijk, waar alle materiaal en alle kosten voor uren van dierhouders enmschaapsherders worden vergoed evenals de kosten voormkuddebewakingshonden, dit alles met subsidie vanuit de EU.

Antwoord:
Ja, dat doen wij al.

18. Is GS bereid onderzoek te laten doen naar faunabeleid in andere landen en daar van te leren voor het beleid in Nederland?

Antwoord:
Ja, dat doen wij al.

Overeenkomstig het door Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant genomen besluit,
namens deze,

ing. H.J. van Herk,
programmamanager Natuur