Vragen over het colle­ge­be­sluit over de ecolo­gische verbin­dingszone (EVZ) Konings­vliet van 29 januari jl.

Indiendatum: mrt. 2019
Antwoorddatum: 9 apr. 2019

Wij beantwoorden deze vragen als volgt.

1. De afspraken rondom de aan te leggen EVZ’s liggen vast in een overeenkomst tussen de gemeente Heusden en het waterschap. Toch heeft binnen de GOL het besluit kunnen vallen om af te wijken van de afspraak. Kunt u aan ons uitleggen hoe dit procesmatig en juridisch-technisch verloopt?

Antwoord:
Het besluit om af te wijken van de bedoelde afspraak is niet binnen GOL gemaakt Een aantal gebiedspartijen heeft in 2011 gezamenlijk een voorstel gemaakt tot een wijziging van de begrenzing van zoekgebieden ecologische verbindingszones. Deze partijen zijn Vereniging natuurmonumenten, Staatsbosbeheer Regio Zuid, ZLTO-afdeling Oostelijke Langstraat, Waterschap Aa & Maas, gemeente Heusden en gemeente Waalwijk.

Dit voorstel is door de provincie beoordeeld en heeft meegelopen in de actualisatie ronde van het Natuurbeheerplan 2013 (besluit Gedeputeerde Staten van 2 oktober 2012) en is daarna verwerkt in de Verordening Ruimte (VR). In de inleiding wordt overigens ten onrechte gesteld dat het college van GS op 29 januari jl. een besluit heeft genomen over de EVZ Koningsvliet. Het college van B&W van de gemeente Heusden heeft op deze datum wel besluitvormend over het betreffende projectplan Waterwet gesproken.

De oorspronkelijke ligging van de EVZ zou in combinatie met de zoekgebieden voor EVZ die in 2011 ook al op de kaart stonden een extra claim leggen op landbouwgronden. Dat voorstel hebben de gebiedspartijen in 2011 aan de Stuurgroep GOL ter advisering voorgelegd (de bestuurders van de betrokken overheden zijn hierin vertegenwoordigd). De stuurgroep GOL heeft aangegeven hiermee in te kunnen stemmen. Vervolgens is door de betrokken gebiedspartijen, los van het GOL, een officieel verzoek tot wijzing van zoekgebieden ecologische verbindingszones ingediend bij de Provincie Noord-Brabant. De gewijzigde ligging van de EVZ is vanaf het begin van GOL opgenomen in de plannen: de EVZ in de Baardwijkse Overlaat en de EVZ Voordijk (Vlijmen - ’s-Hertogenbosch)

Het voorstel hield in om:
• Het gedeelte van de EVZ-koningsvliet, tussen gemaal Gansoijen en provinciale weg N267 (ca 10,5 hectare);
• en de EVZ Loonse Vaart (ca 1,5 hectare).

In te wisselen voor:
• EVZ Baardwijkse Overlaat tussen de bestaande natuurgebieden Baardwijkse Overlaat en Elshoutse Zeedijk als schakel tussen de Loonse- en Drunense Duinen en de Maas (ca 8,5 hectare);
• EVZ Voordijk in het gebied tussen Vlijmen en ’s-Hertogenbosch (ca 3,2 hectare).

2. Provinciale Staten hebben ingestemd met de plannen, waarbij tijdens de behandeling tevens door Gedeputeerde Staten is toegezegd dat er maximaal wordt ingezet op natuur(compensatie). Waarom wijken Gedeputeerde Staten nu met deze wijzingen af van die afspraken met Provinciale Staten?

Antwoord:
Gedeputeerde Staten wijken niet af van deze afspraak en zetten maximaal in op natuurcompensatie. Zoals onder 1 toegelicht heeft de aanpassing van de onderliggende plannen (natuurbeheerplan en VR) in 2011/2012 plaatsgevonden. Conform het geldende kader zijn de GOL-plannen daarna verder vormgegeven. Zoals in het achtergrondrapport Natuur en Aanvulling (bijlage bij het Provinciaal Inpassings Plan Gebiedsontwikkeling Oostelijk Langstraat) is te lezen, dienen wij in totaal 5,92 hectare te compenseren. Dat doen wij. Daarnaast hebben wij ervoor gekozen om ook extra natuur aan te brengen, waarmee we in totaal ca 12,4 hectare nieuwe natuur realiseren.

Deze nieuwe natuur bestaat uit:
• EVZ Voordijk (ca 3,2 ha);
• EVZ Drongelens Kanaal en Baardwijkse Overlaat (ca 9,2 ha).

Daarnaast nemen wij ook compenserende maatregelen als gevolg van het ruimtebeslag op de Groen Blauwe Mantel. Dit doen wij door:
• de EVZ Voordijk met 200 meter te verlengen;
• de openheid van het landschap te verbeteren en te verwijzen naar het natte verleden van de Baardwijkse Overlaat (gedeeltelijk open maken van de spoordijk);
• ter hoogte van de Heidijk wordt een gebied in richten tot hooiland en poelen.

3. Wat zijn in deze kwestie de bevoegdheden van het waterschap, van de gemeente en van de provincie?

Antwoord:
De provincie Noord-Brabant bepaalt de contouren van Natuur Netwerk Brabant (NNB). Dit is onderdeel van Natuur Netwerk Nederland (NNN). Dit leggen wij vast op kaart en is onderdeel van de Verordening Ruimte. Het waterschap en de gemeente werken samen om invulling te geven aan de EVZ’s. De gemeente neemt de EVZ op in het bestemmingsplan. Het waterschap neemt de EVZ op in de legger. Wijzigingen in de ligging van een EVZ staan open voor bezwaar en beroep.

De aanleg van een EVZ tot aan de Elshoutse Zeedijk is een van de concrete maatregelen van de GOL, waarover in de Provinciale Statenvergaderingen veelvuldig is gediscussieerd voordat tot een besluit is gekomen.

4. Hoe is het mogelijk dat op deze maatregel nu eenzijdig wordt teruggekomen?

Antwoord:
Zie antwoord 1. De gronden die waren gereserveerd voor de aanleg van de EVZ, zijn al in eigendom van het waterschap. In het collegevoorstel staat dat de EVZ wordt gehalveerd omdat er anders te veel landbouwgrond wordt geclaimd.

5. Heeft het waterschap deze gronden gekocht? Zo ja, wanneer en hoeveel heeft dat gekost?
6. Wat gebeurt er nu met deze gronden, nu ze niet worden ingericht als EVZ?

Antwoord:
Ja, er zijn gronden langs het vervallen traject verworven door het waterschap (o.a. door kavelruil). Het waterschap heeft hier destijds een marktconforme prijs voor betaald. Voor een groot deel zijn die gronden alweer verkocht. Het resterende deel (een strook van ca. 4 meter direct grenzend aan de Koningsvliet) blijft in het bezit van het waterschap en wordt gebruikt voor de aanleg van een natuurvriendelijke oever om de waterkwaliteit te verbeteren. Dit geeft invulling aan de (waterkwaliteits)opgave vanuit de Kaderrichtlijn Water.

7. Worden de doelen wat betreft waterkwaliteit en het inrichten van het Natuur Netwerk Brabant met de aan te leggen EVZ’s nu nog gehaald? Zo ja, hoe is dat mogelijk met een halvering van de EVZ in dit gebied? Zo nee, kan dit überhaupt worden gecompenseerd en hoe?

Antwoord:
Ja, de natuurdoelen worden met deze aanpassingen gehaald. Door de aanleg van deze EVZ’s op logischere locaties zijn belangrijke natuurgebieden met elkaar verbonden en is uitwisseling tussen populaties mogelijk. Hierdoor is een beter functionerend Natuur Netwerk ontstaan.

Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant,

de voorzitter, de secretaris,
prof. dr. W.B.H.J. van de Donk drs. M.J.A. van Bijnen MBA