Vragen over woningbouw na de Porthos-uitspraak

Indiendatum: 6 mrt. 2023
Antwoorddatum: 4 apr. 2023

De Porthos-uitspraak heeft ertoe geleid dat bij elk afzonderlijk bouwproject moet worden beoordeeld of toestemming op grond van de Wet natuurbescherming nodig is, dit heeft bij ons geleid tot de volgende vragen.

1. Zijn de Brabantse gemeenten in uw ervaring op de hoogte van de gevolgen van de Porthos-uitspraak en wordt daar ook naar gehandeld?

Antwoord:
Ja, gemeenten zijn op de hoogte van de uitspraak. Wij hebben op dit moment nog geen signalen dat gemeenten hier niet naar handelen.

2. Indien nee bij de vorige vraag: Van welke gemeenten hebt u signalen opgevangen dat zij ervan uitgaan dat zij nog steeds onder de bouwvrijstelling vallen?

Antwoord:
Geen.

Op dit moment is de gemeente Hilvarenbeek bezig met grondwerkzaamheden voor de bouw van een nieuwe wijk met ongeveer 80 woningen: Gelderakkers 2. De wijk zal vlakbij een Natura 2000-gebied komen te liggen. De fractie van de Partij voor de Dieren heeft vernomen dat bij de betreffende Omgevingsdienst (ODBN) geen aanvraag voor een Natuurbeschermingswet-vergunning bekend is voor de werkzaamheden. Mede in relatie tot de onlangs gepubliceerde NDA’s maken wij ons hier zorgen over.

3. Bent u bereid om, vanuit uw zorgplicht voor stikstofgevoelige habitats, bij de Omgevingsdienst na te gaan waarom de werkzaamheden in de gemeente Hilvarenbeek plaatsvinden terwijl er geen aanvraag voor een vergunning ligt en derhalve zeker geen Natuurbeschermingswet-vergunning is verleend? Zo nee, waarom niet?

Antwoord:
Ja. Ten tijde van het vaststellen van het bestemmingsplan, de bouwvergunning voor het bouwen van 24 starterswoningen en de tijdelijke bouwweg kon nog gebruik worden gemaakt van de partiële bouwvrijstelling (artikel 2.9a van de Wet natuurbescherming en artikel 2.5 van het Besluit natuurbescherming). Door deze vrijstelling hoefde de stikstofdepositie die wordt veroorzaakt door een aantal specifiek aangewezen activiteiten van de bouwsector niet meer afzonderlijk te worden onderzocht en beoordeeld. De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft op 2 november 2022 geoordeeld dat de bouwvrijstelling niet meer gebruikt mag worden bij bouwprojecten, de zogenaamde Porthos-uitspraak.
De gemeente Hilvarenbeek is zich bewust van de gevolgen van de Porthos-uitspraak. De gemeente Hilvarenbeek heeft aangegeven dat zij voor het gehele plan ‘Gelderakkers 2’ een nieuwe stikstofberekening laten maken. De stikstofberekening ziet dan toe op de bouwfase van de 84 woningen die voorzien zijn in het bestemmingsplan ‘Gelderakkers 2’. De stikstofberekening zal ter beoordeling worden voorgelegd aan de omgevingsdienst. Mocht blijken dat er nagenoeg geen depositie plaatsvindt, is er geen vergunning op grond van de Wet natuurbescherming nodig. Mocht blijken dat er wel depositie plaats vindt dan wordt een vergunning op grond van de Wet natuurbescherming aangevraagd waarbij de nodige maatregelen genomen worden om uitstoot op de nabijgelegen Natura 2000 gebied te voorkomen. Omdat er op dit moment nog geen duidelijkheid is of er sprake is van significante gevolgen voor de natuur en over hoeveel mol/ha/jr het gaat, kan niet worden aangegeven welke maatregelen er genomen worden.

4. Bent u bereid om de werkzaamheden voor Gelderakkers 2 stil te (doen) leggen, totdat een Natuurbeschermingswet-vergunning is verleend? Zo nee, waarom niet?

5. Indien nee bij de vorige twee vragen: Hoe ver reikt uw toezichthoudende functie met betrekking tot hoe gemeenten de stikstofregels naleven?

Antwoord 4 en 5:
Ja, indien er sprake is van een overtreding van de Wet natuurbescherming. Gezien de acties die op dit moment door de gemeente worden genomen (zie beantwoording vraag 3) is dit nog niet aan de orde.