Opinie: Illegale puppy­handel kunnen we oplossen

Steeds vaker berichten de media over broodfokkers en de malafide hondenhandel in Nederland. Zo is uit onderzoek van Omroep Brabant gebleken dat Brabant de spil is van de illegale puppyhandel. Hoe kan het dat de Nederlandse overheid de illegale puppyhandel niet te lijf gaat met intensievere controles?

Dat deze vraag ook internationaal leeft is de afgelopen weken gebleken, na een oproep van de Vlaamse minister van Dierenwelzijn Ben Weyts. Nadat hij recent de regels voor de handel in puppy’s in zijn land heeft aangescherpt, waarschuwt hij nu dat door gebrekkige regelgeving en lakse handhaving in Nederland, de illegale puppyhandel onverminderd groot zal blijven. Hij roept staatssecretaris Van Dam van Economische Zaken daarom op om met een krachtige aanpak te komen. Een oproep die wij van harte steunen.

Hondenhandel is big business. Nederland telt anderhalf miljoen honden en jaarlijks worden in ons land ongeveer 150.000 nieuwe honden verkocht. De helft van deze dieren wordt geregistreerd verhandeld via erkende fokkers en particulieren. De overige 75.000 komen uit de (internet)handel, waar de overheid veel minder zicht op de herkomst van de dieren heeft. Uit een recente Zembla-uitzending is gebleken dat jaarlijks zo’n 50.000 honden illegaal het land worden ingevoerd, ruim een derde van het totale aantal verkochte honden.

Sinds 1 juli 2014 gelden er in Nederland nieuwe regels voor houders, verkopers en fokkers van huisdieren, vastgelegd in het Besluit houders van dieren. Maar in plaats van de malafide hondenhandel terug te dringen, lijkt het probleem zich juist uit te breiden. In reactie op de Vlaamse aantijging heeft Van Dam laten weten dat er volgens hem niks mis is met de Nederlandse aanpak en dat er streng op illegale puppyhandel gehandhaafd wordt. Onderbouwing voor deze bewering blijft echter uit. Gezien de recente ontwikkelingen zijn hier grote vraagtekens bij te zetten. Zo blijkt uit de eerder genoemde Zembla-uitzending dat met een meerderheid van de meldingen over illegale puppyhandel niks wordt gedaan wegens capaciteitsgebrek bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA).

Dat is niet verwonderlijk, gezien de grote bezuinigingen op de NVWA en massale ontslagen in de organisatie in de afgelopen tien jaar. Als we de malafide hondenhandelaren echt aan willen pakken, zullen we moeten investeren in de NVWA en mankracht moeten vrijmaken om meer controles mogelijk te maken.

De illegale hondenhandel treft ook betrouwbare fokkers, want illegale import betekent een direct verlies aan inkomen voor goede, erkende hondenfokkers. Deze fokkers zorgen voor een goede verzorging, uitgebreide socialisatie en geven alle nodige medische zorg. Daarom wil de Partij voor de Dieren dat er een zogeheten ‘witte lijst’ wordt ingevoerd, waarop handelaren en fokkers staan van wie de dieren wel geïmporteerd mogen worden. Dit geeft een duidelijk kader voor handhaving en zo kunnen strenge welzijnseisen gesteld worden.

Om tot betere handhaving te komen moet de capaciteit van de NVWA vergroot worden. Maar dit kost geld, en als het over geld gaat dan gaan bij dit kabinet de hakken in het zand. Laten we echter niet vergeten dat we hier spreken over georganiseerde internationale criminaliteit. Het zijn niet alleen dieren die de dupe zijn. Dierenartsen worden bedreigd als zij een melding maken van illegale handel en gedupeerde hondeneigenaren worden door de handelaren onder druk gezet om daarover te zwijgen. Illegale puppyhandel is geen incident maar grootschalige en lucratieve criminaliteit en zou ook zo vervolgd moeten worden. Met flinke straffen voor de daders en een levenslang verbod op het houden en verhandelen van dieren. Samenwerking tussen EU-lidstaten is daarbij van groot belang, want ook de illegale handel in dieren is internationale criminaliteit.

Het is aan staatssecretaris Van Dam om stappen te zetten om na jaren van beloftes nu daadkracht te tonen en de illegale handel in puppy’s aan te pakken. Geen woorden, maar daden. Door de dierenhandel via internet stil te leggen en door de controles van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit te intensiveren. De Partij voor de Dieren pleit daar al langer voor. Dat nu ook de Vlaamse minister aandringt op een hardere Nederlandse aanpak bevestigt dat ons land echt te weinig doet. Dat moet veranderen. Nu!

Frank Wassenberg is Tweede Kamerlid voor de Partij voor de Dieren

Marco van der Wel is Statenlid in Brabant voor de Partij voor de Dieren