Opinie: Wind­vangers en Pech­vogels – Natuur als duur­zaam­heids­offer

Als gevolg van het landelijke klimaatakkoord schieten windmolens in Nederland als paddenstoelen uit de grond. De provincie Noord-Brabant heeft nu het beleid in handen om windmolens in de natuur mogelijk te maken. De gemeente Geldrop-Mierlo denkt er over om binnen de gemeente zo'n tien windmolens in de natuur neer te zetten. Zij staat daarin als gemeente niet alleen. Partijen als Staatbosbeheer zien in windmolens in het bos een nieuw verdienmodel. Vanuit hun oogpunt begrijpelijk, want veel van deze terreinbeheerders worden door de provincies afgeknepen en komen geld tekort voor het beheer van hun gebieden.

Ik ben allerminst tegen het opwekken van duurzame energie, maar we moeten geen natuur aantasten in een poging het klimaat te redden. Dat dreigt nu in Brabant wel het geval te worden. Het past in het huidige tijdsbeeld van het neoliberalisme; nadat veel publieke voorzieningen zijn geprivatiseerd, moet nu ook de natuur zichzelf maar terugverdienen. “Beste dieren, jullie hebben dan wel wettelijke bescherming van ons gekregen, maar willen jullie daar wel even de rekening voor betalen?” Ik denk dat we ons serieus moeten afvragen wie de intrinsieke waarde van de natuur nog waardeert en beschermt, als dat niet de overheden of natuurorganisaties zijn.

De provincie voert nu wel aan dat windmolens in de natuur enkel naast bestaande infrastructuur, zoals wegen of spoorlijnen, mogen komen te staan. Je zou denken, logisch, dat is niet zo erg, de natuur is daar toch al aangetast. Maar voor vogels en vleermuizen maakt dat het risico op aanvaringen logischerwijs niet kleiner, maar juist heel veel groter. Vogels en vleermuizen leren wél om over een weg heen te vliegen, maar hebben nul kans om een vlucht door de wieken te overleven. Met windmolens in de natuur werpen we opnieuw extra hindernissen in de lucht op.

En het gaat voor dieren niet alléén om vliegroutes, want op de grond gaat het er niet veel beter aan toe. In Noord-Holland zie je dat bos voor windmolens wordt gekapt, dat de omgeving rond windmolens kaal wordt gemaakt, en dat er geasfalteerde toegangswegen worden aangelegd. Dat kun je nu dus ook verwachten in onze mooie provincie Brabant, met dank aan een aantal groene en progressieve partijen. De natuurdoelen om soorten te beschermen worden door de provincies nog lang niet gehaald, maar ondertussen plegen ze roofbouw op de leefomgeving van dieren.

Slechts 13 procent van Nederland is als beschermd natuurgebied aangewezen, en die gebieden staan al decennia onder grote druk. Die druk wordt veroorzaakt door veehouderij, industrie en verkeer, en als we nu niet ingrijpen ook door het opwekken van ‘duurzame’ energie met windmolens. Gelukkig zijn er ook natuurorganisaties als natuurmonumenten die geen ruimte geven voor windenergie. Hun stelling is ook mijn stelling: “Onze natuur is van de natuur."

Natuurmonumenten beheert flink wat natuur in Brabant dus dat is alvast een kleine geruststelling. Maar voor natuurbeschermers is het meer dan ooit opletten geblazen. De provinciale regels voor windmolens in de natuur zijn inmiddels wel vastgesteld, met steun van de coalitiepartijen in Brabant. Wat ons nu rest is om elk plan met locaties in de natuur aan te grijpen om tegen deze windmolens te vechten. Want als ze er staan, staan ze er voor 25 jaar.

Marco van der Wel, Partij voor de Dieren in Noord-Brabant