Vragen over het vangen van wilde zwijnen in de bebouwde kom van Heeze, en het daarna doden van de biggen

Indiendatum: 11 sep. 2023
Antwoorddatum: 15 sep. 2023

Op 18 juli heeft het college besloten een ontheffing te verlenen voor het vangen, verplaatsen en doden van wilde zwijnen. Het gaat specifiek om de bebouwde kom van Heeze en geldt tot en met 1 juli 2029, een kleine zes jaar.

Wij hebben hierover een aantal technische vragen. We hopen dat deze beantwoord kunnen worden.

1. Als belang van de ontheffingsaanvraag wordt aangegeven dat met wilde zwijnen in de bebouwde kom het risico voor de openbare veiligheid groot is. Naast de verkeersveiligheid speelt ook het belang van de volksgezondheid, vanwege Afrikaanse varkenspest (AVP). Er is ondertussen al jaren sprake van wilde zwijnen in Heeze. In welke mate hebben de in de ontheffing genoemde gevaren zich door wilde zwijnen in de bebouwde kom van Heeze voorgedaan, de laatste vijf jaar?

Antwoord:
Wilde zwijnen worden vaker gezien in de bossen en natuurgebieden rond Heeze. Daar is normaliter voldoende voedsel te vinden, wat ervoor zorgt dat ze daar blijven. Binnen de bebouwde kom van Heeze waren eerder geen waarnemingen van wilde zwijnen bekend. Daarmee bestond er de afgelopen jaren nog geen risico voor de in de ontheffing genoemde gevaren.

2. Welke maatregelen zijn en worden er genomen om de bebouwde kom fysiek ontoegankelijk en/of minder aantrekkelijk (vanwege aantrekkelijk voedsel) te maken voor zwijnen?

Antwoord:
Fysieke maatregelen en/of het onaantrekkelijk maken van de bebouwde kom waren eerder niet nodig. De eerste meldingen van wilde zwijnen in de bebouwde kwamen binnen in de tweede week van mei 2023. Opmerkelijk was dat het om een groep van 15 biggen ging. Normaliter zouden daar minimaal twee oudere dieren bij aanwezig moeten zijn (15 biggen is te veel voor een zeug). Omdat een zeug haar biggen niet snel alleen laat, concludeerde lokale faunabeheerders dat het waarschijnlijk om een groep verweesde biggen ging. Mede vanwege deze uitzonderlijke situatie worden er geen fysieke maatregelen genomen om de bebouwde kom ontoegankelijk of minder aantrekkelijk te maken.

3. De ontheffing wordt verleend voor het doden van enkel de biggen (max. 15 kg).
a. Welke overweging liggen onder het besluit voor deze lichaamsgewichtsgrens, om alleen biggen te doden?
b. Wat gebeurt er met eventueel grotere zwijnen, die wel zijn gevangen in de vangkooi, maar vanwege hun gewicht niet gedood worden?
c. Gezien het sociale karakter van wilde zwijnen: is in de alternatievenafweging het dierenwelzijnsaspect, rond het in bijzijn van ouders afschieten van biggen, meegenomen?

Antwoord:
Zie het antwoord op vraag 2. De ontheffing was bedoeld voor het vangen, verplaatsen en doden van de aanwezige biggen. Er was geen sprake van de aanwezigheid van volwassen dieren.

4. Door de ontheffing mogen wilde zwijnen door middel van lokvoer naar een vanglocatie gelokt worden. Hoe is uitgesloten dat zwijnen door het lokvoer, van buiten de bebouwde kom, de woonwijken in worden gelokt?

Antwoord:
Het lokvoeren is enkel bedoeld om de aanwezige biggen te laten wennen en minder bang te maken voor de vanginstallatie. Het lokken van andere wilde zwijnen van buiten de bebouwde kom was uitgesloten, omdat de afstand tot te beoogde vanglocatie daarvoor te groot was.

5. Een van de voorschriften van de ontheffing is dat de locatie van een vangkooi continu moet worden gemonitord. “Dit in verband met de mogelijke aanwezigheid van huisdieren en spelende kinderen.”
a. Wat houdt het monitoren in t.o.v. de mogelijke aanwezigheid van spelende kinderen; worden kinderen weggejaagd of mogen ze juist zien hoe wilde zwijnen met een vangkooi worden gevangen?
b. Houdt het monitoren (ook) in dat er een live videoverbinding met de vangkooi is, zoals de bedoeling is bij vangkooien in het buitengebied? Zo ja, hoe verhoudt zich dit tot privacywetgeving, gezien het om locaties in de bebouwde kom gaat?

Antwoord a:
De vangactie zou plaatsvinden op particuliere grond. De aanwezigheid van kinderen, huisdieren en andere belangstellenden is niet gewenst. Voor hun eigen veiligheid maar ook omdat menselijke geuren en geluiden de wilde zwijnen afschrikt en de vangactie kan bemoeilijken.

Antwoord b:
Het monitoren op afstand is nodig om de vangactie niet te verstoren en om snel te kunnen handelen. De vangactie zou plaatsvinden op een particulier terrein met toestemming van de grondeigenaar. Risico’s rondom privacy waren om die reden niet te verwachten.