Beleids­debat Bestuurs­ak­koord 2015-2019

Mevrouw Surminski (PvdD):
Voorzitter. Met uw goedvinden zal ik alleen een klein deel van onze presentatie doen en collega Van der Wel het andere deel. We zien een aantal positieve punten in het Bestuursakkoord. Samen met de burgers belangrijke doelstellingen halen, zoals het zorgen voor voldoende en gezonde natuur. Samen doen, samen werken, maar met eindverantwoording en een voorbeeldfunctie voor de provincie en met duidelijke grenzen en regels voor de bescherming van al wat kwetsbaar is in Brabant.

Soms moeten we erkennen dat voor bepaalde ontwikkelingen de grens van wat Brabant nog kan hebben, gewoon is bereikt. Daarom streven wij naar minder en begrijpelijke regels, maar ook naar duidelijke grenzen die we als provincie controleren én handhaven. En daar zouden we graag wat meer inzet en geld voor willen zien.

Het begrip duidelijke grenzen willen we ook koppelen aan het begrip economische groei. Het streven naar economische groei is niet de oplossing voor de huidige problematiek, maar juist de oorzaak daarvan. Er is geen rek meer in de veehouderij en er is geen rek meer in het aantasten van onze natuur en ons milieu.

We zijn dan ook niet blij met de voortdurende koppeling tussen natuurontwikkeling en economische groei in het Bestuursakkoord. De ondernemer laten zorgen voor de natuur in ruil voor het recht om binnen de natuur te ondernemen, is een uiterst riskant scenario. Ondernemingen willen groeien, altijd en het ecologische tentenkamp van nu is straks een volwaardig conferentiecentrum. En dat krijg je niet meer weg, tenzij tegen hoge kosten. Penny wise pound foolish!

De slechte conditie van onze natuur is te wijten aan de impact van economische activiteiten, overrecreatie en te hoge depositiewaarden. Dat ga je niet herstellen met het toestaan van meer van die activiteiten.

We zouden dan ook de vrijgevallen ILG-gelden (ILG: Investringsbudget Landelijk Gebied) liever besteden aan natuurherstel zónder economische drager.

Ook met de herprioriteringsopgave Ecologie zijn wij niet blij. De opgave om vanaf 2020 1 mln. euro per jaar te besparen begrijpen we niet. Wat ons betreft is er geen rechtvaardiging voor een dergelijke grote en structurele korting op budget voor ecologie.

Het Leisure Investeringsfonds en het plan om het aantal overnachtingen te laten toenemen, willen we graag steunen, mits het gaat om overnachtingen binnen de bestaande bebouwde kom. Dat is gunstig voor het dorp, de lokale horeca en het voorkomt onnodige belasting van de omliggende natuur.

We zijn benieuwd hoe het meerjarenplan bijengezondheid eruit gaat zien. U bent bezig met het opzetten van de subsidieregeling. Let alstublieft op het efficiënt besteden van de gelden en het kwantificeren van de doelstellingen en resultaten. Simpel gezegd meer bloemrijk grasland is meer leefomgeving voor de bij.

Hetzelfde geldt voor het Groenontwikkelfonds, ligt u op schema met de beoogde realisatie van 3100 ha aan natuurnetwerk? Hoeveel dragen de partners bij en wat is de meerwaarde voor de natuur? Of gaat het geld vooral naar praatgroepjes en overlegstructuren? We willen graag het rendement in beeld gebracht hebben; kunnen we daar binnenkort iets van zien?

Wat betreft de Taskforce Gezondheid en Natuur is onze vraag in hoeverre aan het verzoek van de GGD West-Brabant gehoor wordt gegeven wat betreft de voortzetting van het ingezette integrale gezondheidsbeleid. Een groene omgeving heeft een positief effect op de gezondheid van mensen, en op de motorische ontwikkeling en speelgedrag van kinderen. De Partij voor de Dieren ziet ook graag dat Natuureducatie hier een plekje in krijgt. Vindt u dat ook?

"Brabant innoveert" vinden wij eveneens een positief hoofdstuk. Als we het dan toch hebben over innovatie, willen we het college graag een suggestie aan de hand doen. Op het gebied van de vleesvervangers is om verschillende redenen een wereld te winnen, ze zijn nog steeds in ontwikkeling en het is ook een groeimarkt. Het verbaast ons enigszins dat dit niet is opgenomen in het akkoord. Zijn wij als Staten bereid hierin stappen te nemen?

De Partij voor de Dieren onderschrijft ook graag het voornemen om de verdroging van de Brabantse bodem serieus aan te pakken.

We vinden het niet verstandig om in het Bestuursakkoord de PAS met nadruk te noemen als maatregel om emissies te compenseren. De PAS is er vooral op gericht de veehouderij te laten groeien door op voorhand ontwikkelruimte te geven, maar de PAS-maatregelen zijn niet afdoende om zelfs maar in de buurt te komen van de Kritische Depositiewaarde voor gevoelige gebieden.

Het is positief te lezen dat er iets gedaan wordt aan taalvaardigheid, museumbezoek en steun voor Omroep Brabant. We zien echter ook graag een wat meer sociaal programma, ruimte voor ondersteuning van voedselbanken en voedseltuinen. Behoort dat tot de mogelijkheden?

Wij hebben positieve en negatieve punten in het Bestuursakkoord gezien en we blijven ook kritisch, zoals u van ons gewend bent.

En voorts ben ik van mening dat er een einde moet komen aan de jacht, te beginnen in de natuurgebieden.

De heer Van der Wel (PvdD):
Voorzitter. Meer vrouwen aan de top en dit was een sprekend voorbeeld.

In de motie die ik nu indien vragen wij om een beleidswijziging waarmee wij de ontheffingen voor afschot van zwerfkatten individueel willen toetsen en niet als algemeen feit willen presenteren.

De Partij voor de Dieren is een groot voorstander van de transitie naar duurzame energie. De voornemens om alle Brabantse huizen in 2050 energieneutraal te hebben en het OV in 2025 zonder emissie te laten rijden vinden wij dan ook erg positief. Wij zijn erg benieuwd hoe het college deze immense opgave denkt te gaan voltooien. Wij horen graag van het college welke financiële ruimte hiervoor wordt gecreëerd en nodig is. Ook zijn wij benieuwd of er een stappenplan in de maak is waarmee per periode gekeken kan worden of de realisatie van dit lovenswaardige streven op schema ligt. In dat kader horen we ook graag van het college hoe we de aanleg van het 380kV-tracé in dit kader moeten plaatsen. Is de extra hoogspanningsverbinding nodig voor de transitie naar duurzame energie die lokaal wordt opgewekt? Op dit moment faciliteert het vooral energie uit kernenergie, kolen en gas uit Zeeland, dit terwijl de spanning in Brabant, met name West Brabant, bij de burgers en de gemeentes oploopt.

Dan de uitdaging van een duurzamere landbouw. De veeboeren trekken naar Brussel omdat zij, ondanks de vele miljoenen euro's subsidie, vaak niet winstgevend kunnen produceren. Na een decennialang landbouwbeleid van intensiveren wordt het nu ook voor de veehouders duidelijk dat er met schaalvergroting geen brood is te verdienen. Er is een omslag nodig waarvan we de aanzet toch vooral in Brabant, de meest veedichte regio van Europa, mogen verwachten. Maar het nieuwe college lijkt door te willen gaan op de oude weg. De BZV-maatregelen dwingen de boeren meer te investeren, maar biedt het perspectief voor de boeren? En hebben de dieren, de natuur en het milieu het er aantoonbaar beter door? Wij vrezen dat we als provincie verstrikt zijn geraakt in een complex systeem waarin uitbreiding wordt beloofd zonder dat daadwerkelijk de natuur, de dieren en de omgeving worden ontlast.

Graag horen we van het college wat de plannen en verwachtingen van de BZV zijn.

Het streven van het college is dat er in 2020 geen overbelaste gebieden meer zijn in relatie tot de veehouderij. Maar het voornemen om mestfabrieken te omarmen als duurzame oplossing geeft hierin weinig hoop. Want wat hebben de omwonenden eraan dat er tankwagens vol mest af en aan rijden rond de industriële mestfabriek in hun omgeving. We horen graag van het college of mestverwerking als permanente of als tijdelijke oplossing wordt gezien.

Wat ons betreft moet het probleem van de uit de kluiten gewassen veesector in Brabant bij de bron worden aangepakt door de veestapel in te krimpen i.p.v. verder te laten uitbreiden. Minder vee is minder mest, minder stank, minder uitstoot van stikstof en fijn stof en minder gezondheidsrisico’s. Minder mest is minder problemen.

Het college stelt dat consumenten met hun gedrag, door de aankoop van duurzame producten, zelf invloed kunnen uitoefenen op de verduurzaming van de landbouw. Maar aangezien het overgrote deel van de agrarische productie wordt geëxporteerd, is de invloed van de Brabantse consument niet groot. Volgens ons is aan alle overheden om paal en perk te stellen aan de overlast gevende en de natuur aantastende vee-industrie. We kunnen niet de verantwoordelijkheid bij de burger leggen als die er zelf niets aan kan doen.

Goed voorbeeld doet wel goed volgen. Momenteel is de provincie bezig met de aanbesteding voor een nieuwe cateraar. Ook in het licht van bovenstaande willen we graag aandringen op een meer plantaardig en meer biologisch aanbod dan nu hier het geval is. Gaat het college daar mee op letten?

Ook buiten de agrarische sector is het college voor uitbreiding. Zo krijgen bedrijven mogelijkheden en ruimte om te groeien door het afgeven van vergunningen of via het aanpassen van bestemmingsplannen, mits zij zich hard maken voor de werkzoekende Brabander. Het college spreekt graag over profit en people, maar wij horen graag hoe het college de planet erbij betrekt en hoe het er in dit kader vanaf brengt.

Wij zijn van mening dat de provincie niet voor Sinterklaas moet spelen door te strooien met rechten, want we weten dat Sinterklaas niet bestaat en deze kadootjes indien ze natuur, milieu of leefomgeving aantasten, gewoon worden betaald door de Brabantse burger.

Het is ons opgevallen dat het nieuwe college erg veel focust op ondersteuning van ondernemers. Bijvoorbeeld door middel van leningen uit het MKB-fonds. Houdt het college ook daar vinger aan de pols? En krijgen we binnenkort een update? We zouden deze gelden gezien de grootte investering niet graag kwijt raken.

Wij vinden het positief dat het Spaar- en infrafonds voor alle mobiliteiten beschikbaar komt!

En met het verkennend onderzoek naar de spoorlijn Breda-Utrecht zijn wij ook heel blij. Als partij steunen we graag de regio die bestaande wegen wil verbeteren waarmee we Eindhoven en Helmond helpen ontlasten op het gebied van verkeer. Nu het Dommeldal wordt ontlast zien we ook graag meer investering in natuur in het Dommeldal en willen we dat de bescherming ervan wordt vergroot. We willen in de toekomst geen rondweg.

College, we wensen u veel succes.