Opinie: Tijd om de Brabantse lucht te klaren

Veehouderijen zorgen voor uitstoot van schadelijke stoffen zoals ammoniak, fijn stof, ziektekiemen en stank. We wonen in Brabant in de meest vee-dichte regio van Europa en de luchtkwaliteit is daar ook naar. Het verbeteren ervan is daarom geen luxe maar absolute noodzaak.

Luchtwassers zijn systemen waarmee de lucht van de stal wordt gefilterd en gereinigd voordat deze naar buiten wordt geblazen. Het proces kost veel stroom en is daardoor duur in gebruik. In een aantal bedrijven wordt de luchtwasser met enige regelmaat uitgezet om kosten te besparen. In de omgeving bemerk je dan misschien niet de verslechtering van luchtkwaliteit, maar wel de stank. Dergelijke bedrijven benadelen niet alleen burgers en milieu, maar zorgen ook voor oneerlijke concurrentie ten opzichte van bedrijven die zich wel aan de regels houden.

In Brabant zijn 1100 intensieve veehouderijen verplicht om luchtwassers te gebruiken. Maar uit onderzoek dat in 2009 in Brabant werd uitgevoerd werd duidelijk dat een groot deel van de gecontroleerde luchtwassers, circa 40 procent, niet of niet juist in gebruik was. Milieuvoorschriften werden in ernstige mate overtreden. Extra toezicht bij de veehouderijen was hard nodig en de provincie en gemeenten besloten tot een Brabantbrede toezichtsaanpak voor luchtwassers; een project dat werd afgesloten met een eindrapport.

Eén van de aanbevelingen uit het rapport was om toezicht en handhaving op luchtwassystemen efficiënter en effectiever te maken door luchtwassers elektronisch te monitoren. Met het elektronisch monitoren van luchtwassers kan te allen tijde een inkijk worden geboden in de werking, zonder dat er feitelijk iemand op het bedrijf komt kijken. Het probleem dat de fysieke controle zich beperkt tot momentopnamen, zou door het elektronisch monitoren worden opgelost.

Een rapport zorgt er echter niet voor dat het elektronisch monitoren ook wordt ingevoerd. In 2011 en 2012 moest de controle nog steeds op het bedrijf zelf plaatsvinden en slaagden de Brabantse gemeenten er niet in om alle bedrijven met luchtwassers te controleren. Slechts 61% van de bedrijven werd gecontroleerd en daarvan had 58% de zaken niet op orde. Dat is ruim onder de maat waardoor de negatieve druk van frauderende veehouderijen op de natuur en de volksgezondheid alsmaar is toegenomen.

Ik vind dat dat absoluut beter moet. De provincie Noord-Brabant zou hierin een faciliterende en coördinerende rol moeten nemen, zeker omdat zij vanaf 2009 al betrokken is. Als er niemand in actie komt, is dit het zoveelste geldverslindende overheidsproject dat alleen op papier is ingezet, veel tijd en moeite heeft gekost, en vervolgens niets oplevert. Op 4 september bespreken we in Provinciale Staten daarom ons initiatiefvoorstel waarin we vragen om een gedegen provinciale aanpak. Na 7 jaar wordt het hoog tijd om de Brabantse lucht te klaren.

Marco van der Wel is fractievoorzitter van de Partij voor de Dieren in Noord-Brabant

Het Initiatiefvoorstel Elektronisch monitoren van luchtwassers is hier te downloaden