Tech­nische vragen over de grond­opkoop door de provincie van gemeente Bergen op Zoom voor bijna vijf miljoen euro

Indiendatum: 13 jul. 2020
Antwoorddatum: 16 jul. 2020

De provincie koopt voor € 4,8 miljoen grond van de gemeente Bergen op Zoom op het bedrijventerrein de Theodorushaven. “De provincie neemt de grond over van de gemeente Bergen op Zoom en wijzigt tegelijk de pachtvoorwaarden. Door het wijzigen van de erfpachtvoorwaarden ontstaat er bij Protix financieringsruimte waardoor de productiecapaciteit kan groeien. De provincie verkoopt na de pachtperiode de grond aan Hermetia Vastgoed tegen een marktconform tarief.”

In een artikel van BN De Stem komt naar voren dat het gaat om een oppervlakte van bijna 4,5 ha. Dit zou betekenen dat de provincie ruim één miljoen euro per ha betaalt.

1. Klopt het dat de grond is aangekocht voor ruim één miljoen per ha? Zo ja, is dat een marktconform tarief? Zo nee, wat is het marktconforme tarief?

Antwoord:
Ja, de overname van het perceel van de gemeente Bergen op Zoom gebeurt tegen de getaxeerde en daarmee een marktconforme prijs.

2. Uit welk budget/begrotingspost is de grond betaald?

Antwoord:
Het gaat om een revolverende investering door het Provinciaal Ontwikkelbedrijf.

3. Waarom heeft de provincie de grond gekocht, en niet de BOM?

Antwoord:
Per 1 januari 2017 zijn de taken van de BOM/BHB op het gebied van investeringsbeslissingen over ontwikkeling van bedrijventerreinen en campussen – zowel op nieuwe als bestaande locaties – overgeheveld naar de provincie. Zie hiervoor ook deze Statenmededeling.

In het BN De Stem-artikel staat dat Protix eerder niet de mogelijkheid had om uit te breiden “vanwege de strikte pachtvoorwaarden van de gemeente. Nu de provincie de grond koopt, kunnen die de voorwaarden versoepelen waardoor bij Protix financieringsruimte ontstaat om te groeien.”

In het artikel geeft een wethouder van de gemeente aan blij te zijn dat de provincie de uitbreidingsambitie van Protix ondersteunt: “Bedrijven als Protix wil je graag binnen je gemeentegrenzen hebben. Bergen op Zoom maakt werk van de circulaire economie.”

4. Waarom heeft de gemeente de pachtvoorwaarden zelf niet versoepeld, om het zo aan Protix te kunnen verpachten en er structureel inkomsten mee te genereren?

Antwoord:
Voor de gemeente Bergen op Zoom is het belangrijk om de schuldenlast terug te brengen. Zie verder de beantwoording vraag 5 en 6.

5. Welke (soepelere) pachtvoorwaarden stelt de provincie nu aan Protix? In hoeverre zijn deze voorwaarden anders dan de voorwaarden die de gemeente stelde?

Antwoord:
De provincie stelt geen soepelere pachtvoorwaarden aan Protix, zoals in het artikel wordt gesuggereerd. De gemeente Bergen op Zoom heeft het perceel in erfpacht uitgegeven aan Hermetia Vastgoed B.V., die de ontwikkelaar van het vastgoed op het perceel is. Protix B.V. huurt het vastgoed en de grond langjarig van Hermetia Vastgoed B.V..
Het erfpachtrecht bestaat uit 2 delen, te weten fase 1 met een looptijd van 7,5 jaar en fase 2 met een looptijd van 14 jaar (overeenkomstig de perceelgedeelten voor de fabrieken 1 en 2). Na afloop van een fase geldt een koopplicht voor Hermetia Vastgoed B.V.. Met de gewijzigde erfpachtvoorwaarden wordt voor fase 1 de looptijd verlengd van 7,5 naar 14 jaar, gelijk aan de looptijd voor fase 2.
Voor de huur van de grond wordt de verschuldigde canon door Hermetia Vastgoed B.V. één op één doorgezet naar Protix B.V. zolang (een fase van) de erfpacht loopt. Na afloop van (een fase van) de erfpacht gaat de huur voor de grond omhoog. Hermetia Vastgoed B.V. moet overgaan tot aankoop van het betreffende perceelsgedeelte. Doordat de erfpacht van fase 1 wordt verlengd, betaalt Protix 6,5 jaar langer een lagere huur voor fase 1. Hierdoor ontstaat financiële ruimte voor Protix B.V..

6. Op grond(en) waarvan hebben Gedeputeerde Staten besloten tussen de gemeente en Protix te gaan zitten, door de grond op te kopen en te verpachten?

Antwoord:
Provincie, gemeente Bergen op Zoom, Protix B.V. en Hermetia Vastgoed B.V. hebben gezamenlijk de mogelijkheden verkend om Protix financiële ruimte te bieden voor de uitbreiding en opschaling op de locatie in Bergen op Zoom. Partijen zijn tot de gezamenlijke slotsom gekomen dat grondaankoop door de provincie inclusief het daarop gevestigde erfpachtrecht, onder aanpassing van de erfpachtvoorwaarden zoals hierboven beschreven, de beste optie hiervoor is. Met deze optie wordt invulling gegeven aan de verschillende belangen van de partijen. Bij Protix ontstaat financiële ruimte voor uitbreiding/opschaling. Hermetia hoeft pas later het perceel gedeelte van fase 1 over te nemen en de financiële positie van haar huurder verbetert. De gemeente kan haar financiële positie substantieel verbeteren en de provincie investeert revolverend in een ontwikkeling die innovatie bevordert en een bijdrage levert aan haar ambitie op het gebied van eiwittransitie en biobased / circulaire economie.

7. Hebben Gedeputeerde Staten mandaat om tot deze grondkoop over te gaan?

Antwoord:
Voor het doen van (marktconforme) aankopen van gronden en gebouwen zijn GS bevoegd, zoals beschreven in het beheerstatuut voor het Provinciaal Ontwikkelbedrijf. Volgens dit beheerstatuut nemen PS het definitieve besluit tot investeringen indien het voorcalculatorisch berekende verlies en/of restrisico €5 miljoen of meer bedraagt. Daarvan is hier geen sprake.

8. Welke afwegingen zijn er gemaakt om te voorkomen dat er sprake is van staatssteun? Graag een toelichting.

Antwoord:
De overname van het perceel gebeurt tegen de getaxeerde en daarmee marktconforme prijs. Daarmee is geen sprake van staatssteun. De wijziging van de erfpachtvoorwaarden, kan gezien worden als een marktconforme investeringsbeslissing. De hoogte van de erfpachtcanon is marktconform, de wijziging heeft een positieve invloed op de waarde van het perceel en het behaalde rendement op deze investering met een laag risico is marktconform. De provincie handelt overeenkomstig het market economy operater principe, zodat ook hier geen sprake is van staatssteun.
Met vriendelijke groet, M.A. Spanjers Deze brief is automatisch aangemaakt en daarom niet voorzien van een handtekening.