Bestuurs­rap­portage I-2020

Voorzitter,
We zitten midden in de klimaatcrisis, de stikstofcrisis, de biodiversiteitscrisis, en natuurlijk de coronacrisis. Maar het overkomt ons niet. We moeten oog hebben voor onze oorzakelijke invloed. Onze keuzes en ons gedrag hebben bijgedragen aan deze crises.

Maar zoals altijd loopt de politiek achter op de noodzaak van systematische veranderingen. Ondanks vele waarschuwingen, al decennia lang, blijven we limieten overschrijden. Denk aan het constant de wereld rond vliegen en aan de omgang met dieren, maar ook het volbouwen van de provincie en ons voedselpatroon.

Plantaardige eiwittransitie
Zo zijn de maatschappelijke kosten van de intensieve veehouderij vele malen groter dan de opbrengsten. Naast het onethische aspect van deze industrie, zet de veehouderij al decennialang onze natuur onder druk, maar ook de volksgezondheid. Er is nu alweer dreiging van een nieuwe varkensgriep.

Gelukkig biedt de plantaardige eiwittransitie het gewenste alternatief. De plantaardige eiwittransitie is de Tesla van de agrofood. Het is goed om te zien dat er nu eindelijk provinciaal beleid is gericht op de eiwittransitie. Deze markt voor vlees- en zuivelopvolgers biedt ook goede economische kansen. We missen aan dit uitvoeringsprogramma Eiwittransitie wel afrekenbare doelen, en we dienen daarvoor een motie in.

Monitoring luchtwassers
Tijdens de themavergadering over de opdrachtverlening aan de omgevingsdiensten bracht ik het al ter sprake; het hiaat in de borging van het toezicht op de werking van luchtwassers. Het elektronisch monitoren van de gegevens van luchtwassers is verplicht, maar de toegang voor toezichthouders is niet geregeld.

In de praktijk worden de gegevens bijna nooit digitaal aangeleverd. Dat kost de toezichthouder veel extra tijd, en er kan niet direct worden geïntervenieerd bij falende apparatuur. Om dit te verbeteren, dienen wij een motie in.

Landbouwgif in de natuur
Ik noemde de biodiversiteitscrisis al in mijn inleiding. Een van de oorzaken van de biodiversiteitsachteruitgang is recent heel concreet aangetoond in onderzoek van Buijs en Mantingh, van maart dit jaar. Een aanrader om te lezen.

Het onderzoek richt zich op de effecten van landbouwchemicaliën op de natuur. Een voorbeeld is het veel gebruikte en niet-selectieve middel permethrin, bedoeld om vliegende insecten bij vee te weren. Dit middel en andere middelen komen gemakkelijk en veelvuldig in natuurgebieden terecht. Wij dienen hiertoe een motie in om ons beleid voor het gebruik van dit middel te heroverwegen.

Geldstromen naar de FBE
Dan een aantal punten over de Faunabeheereenheid, de FBE. Vanuit de provincie gaat er een ton of wat heen, maar vanuit de omgevingsdienst óók, lezen we in de jaarstukken. Vraag aan de gedeputeerde: Betalen we nu dubbel? Kan de gedeputeerde daar een toelichting op geven?

Een aantal jaar geleden is er een motie aangenomen waarmee afschot van zwerfkatten is gestopt, omdat er simpelweg geen wetenschappelijke onderbouwing voor is. Waarom geven we nu dan toch weer geld uit aan de FBE om dit te onderzoeken?

Gevolgen van COVID-19 voor doorstroom mobiliteit
Als provincie zijn we nog bezig inzicht te krijgen in hoeverre de coronacrisis, o.a. het thuiswerken, structurele, blijvende effecten heeft op de doorstroom van ons mobiliteitsnetwerk.

Ondertussen staat dit college te popelen om overal extra asfalt neer te leggen, via wegenprojecten die zijn gebaseerd op pre-corona verkeerssituaties. Vindt de gedeputeerde het verstandig om deze plannen ongewijzigd voort te zetten, terwijl we niet duidelijk hebben of de noodzaak van die projecten er straks nog wel is?

GOL-amendement
Over asfaltprojecten gesproken. We dienen een amendement in, waarmee we willen voorkomen dat middelen die zijn bedoeld voor natuur, nu worden ingezet voor de kostenstijging van de Gebiedsontwikkeling Oostelijk Langstraat; de GOL. De kostenstijging heeft geen verband met natuur, dus het is niet gepast om hiervoor middelen uit de risicoreserve N&O Natuur te onttrekken.

Vind- en beschikbaarheid Statenstukken
Tot slot dienen we, samen met de PVV, een motie in voor een betere vindbaarheid en beschikbaarheid van de Statenstukken. Dit is van belang voor transparantie richting burgers en voor de controlerende taak van Provinciale Staten. We hebben een toelichtende bijlage bij de motie gevoegd.

Dank u wel.