Begroting 2022

Eerste termijn

Voorzitter,
Als het gaat om het klimaat, lijkt er vooral oog te zijn voor vestigingsklimaat. Opnieuw zien we vooral een economische benadering. En als het gaat om klimaat, gaat het vooral over klimaatadaptatie; het beperken van gevolgen van klimaatverandering.

Water
De provincie komt met een ambitieus plan, en duidelijke doelen, en vervolgens wordt de hele boel opnieuw door de politieke draaimolen van de waterschappen gehaald. En dat kost heel veel tijd en geld.

Maar als de tussentijdse evaluatie voor de waterdoelen opnieuw een waterdebacle is, dan moeten we eens gaan bedenken of we de waterschappen niet beter kunnen opheffen, en of we niet beter een directie water aan onze directie natuur toevoegen.

Mobiliteit
Bij mobiliteit rijzen de kosten de pan uit. Bouwen bouwen bouwen. Geld uit de algemene middelen gebruiken om structurele tekorten voor mobiliteit te denken vinden wij niet duurzaam. Met een motie verzoeken wij GS om een voorstel te doen voor een wél duurzame dekking.

Want het zijn leuke beloftes voor de kiezer: u krijgt uw asfalt, maar u krijgt ook uw files. Want iedereen weet het inmiddels, extra asfalt gaat nooit het fileprobleem oplossen. Zelfs de automobiellobbyclub ANWB heeft dat inmiddels erkend.

We moeten serieus werk maken van thuiswerken, en werken en wonen dichter bij elkaar brengen. De inzet van de provincie Brabant om het aantal autokilometers terug te brengen is volstrekt onvoldoende. Als het zo doorgaat, gaan we de klimaatdoelen niet halen. En dan moet u niet inzetten op de elektrische auto, maar op het amfibievoertuig.

Verduurzaming
In ieder geval is er twee miljoen euro toegekend aan verduurzaming van het provinciehuis. Op het provinciehuis zelf mogen geen zonnepanelen geplaatst worden, maar rond het provinciehuis is wel voldoende plek. We dienen een motie in voor zonnepanelen boven de gastenparkeerplaats van het provinciehuis.

Natuur
In de begroting staat dat er een aantal kansen zijn waarvoor u extra budget nodig heeft. De categorie kansen hebben wij opgeteld tot 16 miljoen euro: “geld om leuke dingen mee te doen”.

Ondertussen wordt tegen de inwoners van Brabanders gezegd: u kunt de boom in met de aan u beloofde natuur, we gaan de afspraken die we met u hebben over natuur niet nakomen, en niet omdat de plannen niet duidelijk zijn, of omdat er geen geld is, maar omdat u de politieke wil niet heeft. Of is dit een kwade gedachte?

Want het is toch een trieste traditie: ieder jaar te moeten constateren dat de natuurdoelen niet worden gehaald. Het Groenontwikkelbedrijf (GOB) slaagt er niet in om voldoende gronden te verwerven. Bovendien leiden al die vertragingen uit heden en verleden tot steeds hogere kosten in de toekomst: goedkoop is duurkoop. We komen met een paar concrete aanbevelingen, vervat in moties.

We zien dat de geplande versnelling niet realistisch is, met name door trage processen van verwerving. We vragen het college om in de gesprekken met het GOB de instrumenten onteigening en minnelijke schikking te verkennen. Zie de bijgeleverde motie.

En als we natuur willen inrichten dan moet er vaak gewacht worden tot de laatste hectares in een gebied zijn aangekocht. Dan valt er nog steeds extra winst voor de natuur te behalen, door gronden braak te laten liggen, zie ook het beleid voor tijdelijke natuur op industrieterreinen. We vragen het college om het concept tijdelijke natuur ook toe te passen binnen het Natuurnetwerk Brabant;

En daar waar gronden verpacht worden is er ook winst te behalen. Conform de gedachten in het beleid landbouw en voedsel probeert het groenontwikkelbedrijf om gebruik van pesticiden zoveel mogelijk terug te dringen. Voor nu dienen we een motie in waarin we GS oproepen om de provinciale pachtgronden financieel aantrekkelijker te maken voor grondgebruikers die vrijwillig zonder pesticiden willen werken. Winst voor de boeren, en winst voor de natuur.

Landbouw
Bij landbouw is veel geld gestoken in nieuwe innovatieve stalsystemen en nu hebben we er twee. Terwijl er miljoenen euro’s aan zijn besteed. Wat ons betreft had de inzet naar fors minder landbouwdieren allang ingezet moeten zijn.

Eiwittransitie
Kort voor het zomerreces hadden we een rondetafelgesprek eiwittransitie. Een positief verhaal, met toekomstperspectief voor onze boeren. Onder die definitie, die u zelf volgt, vallen insecten niet. En met kweekvlees houden we onszelf een worst voor.

Maar als je echt een transitie wilt moeten we nu stevig inzetten. De Brabantse boeren wachten nu op onze steun voor hun plantaardig verdienmodel. Ik refereer maar even naar oud-CDA’er Henk Kerkers, die vertelde dat zijn plantaardige gewassen 80% meer opbrengen dan mais voor varkens. Dat is ook de reden dat hij gestopt is met zijn varkenshouderij. Dat is innovatief, dat is de toekomst.

Wat niet innovatief is, is de resterende middelen á 7.1 miljoen euro in ondersteunende maatregelen te stoppen; luchtwasser, varkenstoilet, zindelijkheidstraining voor kalveren… zo nemen we onszelf toch niet serieus?

Vraag aan het college is, kunnen we die overgebleven middelen niet beter besteden aan steun aan omschakelende plantaardige boeren?

Tweede termijn (reacties op ingediende moties)

M133 'Kweekvlees'
Wij zijn in principe tevreden met het antwoord van de gedeputeerde in deze. Wel willen we hier nogmaals het college op het hart drukken om de focus te leggen op plantaardige vleesvervangers. Goed voor de boeren, goed voor de natuur.
Afgelopen week liet de NOS weten dat minder dan de helft van de Nederlanders dagelijks vlees eet. Dit biedt kansen voor de Brabantse boeren die de kansen vanuit de plantaardige eiwittransitie met beide handen aan kunnen grijpen. Dat zou de rol van de provincie moeten zijn. De toekomst is plantaardiger, laten we hier de focus op houden.

M138 'Aandacht voor "Recreatie aan en op het water bij de wateropgavenprojecten betrekken"'
Ik citeer uit uw memo:
“Er is constructief overleg tussen de Projectorganisatie Meanderende Maas, Natuurmonumenten en de Sportvisserij. Er zullen in dit verband binnen het project Meanderende Maas geen speciale voorzieningen worden getroffen voor de sportvisserij. De huidige visplekken langs de Maas, die gebaseerd zijn op zeer oude visrechten, blijven waar mogelijk gecontinueerd en bereikbaar. Voor de nieuw aan te leggen waterpartijen (KRW-geulen) geldt dat visserij hier in principe niet is toegestaan.”
U gaat in gesprek, dat mag, maar eerbiedig ook wat we hebben afgesproken. We nemen aan dat u die afspraak zo gaat uitvoeren.

M144 'Moratorium grootschalige mestbewerking'
Wij hebben nog een vraag aan de SP m.b.t. motie M144. Klopt het dat de SP kleinschalige mestverwerking nog wel als een oplossing ziet voor het mestoverschot?
Bij een correct gesloten kringloop is er niet meer mest dan het land aankan en zou mestverwerking overbodig zijn. Bent u het met ons eens dat we moeten inzetten op het verlagen van het aantal landbouwdieren en niet op een grondstofzekerheid van mestfabrieken, klein of groot. Minder dieren is minder mest is minder overlast.

M158 'XXL logistiek'
Goed om te horen dat het college eindelijk aan de gang gaat met de regierol die zij heeft als het gaat om XXL-distributiecentra. We willen van het college graag op korte termijn horen hoe zij die regierol gaan oppakken.
Die regie is heel hard nodig. Want als we terugkijken op Wijkevoort, dan is het niet te verkroppen dat Gemeente Tilburg nu beweert dat ze zich inzetten voor het MKB en kleine bedrijven, terwijl ze eigenlijk aan het onderhandelen waren met de mega XXL-dozenleverancier Tesla, waarbij notabene ook BOM actief betrokken was.
Voor lokale MKB en kleine bedrijven is er nog voldoende plek in de gemeente Tilburg. Daarom steunen wij de motie 158 van de PVV dan ook van harte. Het moet afgelopen zijn met de XXL distributiecentra. Wij kijken dan ook uit naar het stuk van het college met betrekking tot de regierol waar gedeputeerde Ronnes vorige week over sprak.

M162 'Maak de pachtgronden langdurig aantrekkelijk'
Deze trekken we in. We zijn tevreden met de inzet van het college. We wensen ze veel succes.

M163 'Zet het natuurnetwerk in bloei'
Dank voor uw uitgebreide antwoord. Laten we het vooral zien als kans. Met onze motie doet vooral de natuur zijn werk.
Het gaat niet om grond die als ruilgrond moet worden ingezet. Uitsluitend om grond die natuur moet worden. Als je de natuur spontaan laat ontwikkeling, krijg per definitie planten en dieren die passen op die grond en bij die omstandigheden. Als je vervolgens wilt gaan inrichten naar een bepaald natuurdoeltype zijn er 2 mogelijkheden: A een deel van de spontane natuur past al binnen de doelstelling en kan blijven. B je wilt iets anders. Dan kun je alsnog vernatten en dan zal wederom de natuur reageren en aanpassen. Of je wilt verschralen, dan kun je de spontane natuur rooien en daarmee biomassa oogsten. Dat levert biomassa op en oogst levert verschraling. Kortom wij zien de inefficientie niet.
Graag een reactie van de gedeputeerde.

M164 'Solar carports rond het Provinciehuis'
We snappen de problemen waar het college mee wordt geconfronteerd, als het gaat om ons erfgoed, het provinciehuis, maar ook capaciteit op het net.
We dienen een aangepast dictum is, om solar carports als optie mee te nemen, in de breedste zin van het woord. Zie het als een aanmoediging en een kans. Een blikvanger voor de provincie maar ook een voorbeeldfunctie. En wellicht ook niet slecht voor onze immunisatie portefeuille.
Vraag die we nog hebben, hoe staat het met de elektrische auto’s van het college. N.a.v. de aangenomen motie.

M165 'Natuur heeft lang genoeg gewacht'
Oordeel Staten. Hartelijk dank hiervoor. Goed om te horen dat er geen heilige huisjes zijn.
En dank ook voor uw toezegging om bij de startnotatie natuur om ook op te nemen waar de knelpunten binnen de realisatie van het Natuurnetwerk liggen, en dat we ook inzicht krijgen in die knelpunten, en wat de beste nog openstaande opties zijn voor het realiseren, inclusief minnelijke schikking en onteigening.
Immers als wenkte bereid zijn om ons beleid goed uit te voeren, zijn we aan het einde van de rit te laat met het halen van onze doelen en waarschijnlijk gewoon veel duurder uit.

M166 'Houd kosten wegenonderhoud binnen de lijnen'
Nu putten uit de vrijbesteedbare middelen is niet duurzaam. De gedeputeerde deelt onze zorgen, en terecht. Echter waar onze zorgen liggen is het voorstel waar het college hierna mee komt.
Is het nu zo dat u voor het onderhouden van onze wegen op zoek gaat naar geld uit de andere portefeuilles? Wilt u gaan bezuinigen op cultuur, sport, economie of natuur.
Of volgt u de lijn van onze motie om het vooral te zoeken binnen mobiliteit?

M167 'Correctief bindend referendum'
Wij steunen uw wens. Dat deden we eerder al, en nog steeds. Een betrouwbare overheid is niet bang voor de mening van de inwoners.
Waarschijnlijk gaat deze motie het niet halen. Das jammer. Kunnen we wellicht nu een stap zetten door dat wat we wel hebben meer in te zetten. Namelijk het burgerinitiatief.
Kunnen we dat niet meer actief inzetten door burger te motiveren om op een aantal belangrijke thema’s om hun mening te vragen. Wij denken aan Brabantbrede onderwerpen, zoals XXL terreinen, windturbines, en mestfabrieken.
Het aantal handtekeningen, 1000, zou met een actieve rol geen probleem moeten zijn, zeker als wij als provincie er ook een serieus debat over gaan voeren.

Motie Positief de toekomst in
We horen het college vaak zeggen dat we streven naar nul op de meter. Echter de realiteit haalt ons langzamerhand in. De nieuwste ontwikkelingen maken energiepositief bouwen ook mogelijk. We zouden het zeer op prijs stellen als het college eveneens actief gaat uitdragen dat we streven naar positief bouwen.